Павлодар өңіріндегі сүт өнімдерін өндіру және қайта өңдеу жағдайы
Аңдатпа
Жалпы жаһандану жағдайында өңірлер мен мемлекет экономикасының бәсекеге қабілеттілігін арттыру тәсілі шағын және орта бизнестің экспорттық әлеуетін арттыру, оның құрылымын дайын өнімнің үлес салмағын арттыру жағына өзгерту болып табылады. Әсіресе, бұл мәселе АӨК салаларының алдында тұр, олар қазіргі уақытта сүт өңдеу өнеркәсібі де жататын мәселелік негізгі нүктелер болып табылады. Оларға сүт өнімдерін шығаратын өнеркәсіп те жатады. Салада бірінші кезекте сүттің шикізат ресурстарымен төмен қамтамасыз етілуіне және өндірістік қуаттардың жүктелуінің төмендігіне байланысты мәселелердің кең ауқымы қалыптасты. Мақалада сүтті мал шаруашылығының қазіргі жағдайы қарастырылды, әртүрлі шаруашылық нысанындағы ірі қара малдың саны талданды. 2014-2018 жж. статистикалық деректер негізінде республиканың барлық шаруашылық санаттарында сүт өндіру көлемінің серпіні ұсынылған. Қайта өңдеу кәсіпорындарында сүт өнімдерін шығару бойынша шикізаттың жетіспеуі, оның сапасы төмен, ұсақ жеткізушілермен жұмыс істеу байқалады. Экологиялық қауіпсіз сүт және қайта өңделген өнім өндіруде ұсақ шаруашылық жүргізуші субъектілердің тиімсіздігі атап өтілді. Республикада және Павлодар өңірінде сүт өнімдерін өндіру және қайта өңдеу талданды, осы саланың дағдарыс жағдайында болуының негізгі себептері мен даму және қалыптасқан жағдайдан шығу тетігі ұсынылды. Авторлар республикада сүт саласын дамыту үшін, бірінші кезекте, оны технологиялық қайта жарақтандыру, шаруашылық жүргізудің әр түрлі нысандарының агроөнеркәсіп интеграциясын дамыту, отандық өндірушілерді мемлекеттік қолдау қажет деп санайды.
Кілт сөздер
молочное скотоводство,
молочная продукция,
производство,
потребление,
переработка,
самообеспечение,
поддержка производителей,
dairy cattle breeding,
dairy products,
production,
consumption,
processing,
self-sufficiency,
support for producers,
сүтті мал шаруашылығы,
сүт өнімдері,
өндіру,
тұтыну,
қайта өңдеу,
өзін-өзі қамтамасыз ету,
өндірушілерді қолдау
Авторлар туралы
А. С. Нарынбаева
Инновационный Евразийский университет
Қазақстан
М. А. Баяндин
Костанайский инженерно-экономический университет им. М. Дулатова
Қазақстан
З. К. Смагулова
Инновационный Евразийский университет
Қазақстан
Әдебиет тізімі
1. Молдашев А.Б. АПК Казахстана: проблемы и пути их решения: монография. - Алматы: КазНИИ экономики АПК и развития сельских территорий, 2017. - 150 с.
2. Данные Департамента статистики Комитета по статистике МНЭ РК: http://stat.gov.kz/.
3. Программа развития территории Павлодарской области на 2017-2020 годы: утв. решением сессии Павлодарского областного маслихата (XLVI сессия, V созыв) 10 декабря 2016 г. № 398/46: https://pavlodar.gov.kz/programma-razvitija-territorii-pavlodarskoj-oblasti/.
4. Государственная программа развития агропромышленного комплекса Республики Казахстан на 2017-2021 годы: утв. Указом Президента Республики Казахстан 14 февраля 2017 года № 420. - Астана, 2017. - 160 с.
5. Темирова А.Б. Казахстан: пути повышения конкурентоспособности национальной экономики // Российское предпринимательство. - 2012. - № 3(201). - С. 169-174.
Дәйектеу үшін:
Нарынбаева А.С.,
Баяндин М.А.,
Смагулова З.К.
Павлодар өңіріндегі сүт өнімдерін өндіру және қайта өңдеу жағдайы. «Тұран» университетінің хабаршысы. 2020;(1):97-103.
For citation:
Narynbayeva A.S.,
Bayandin M.A.,
Smagulova Z.K.
State of dairy products production and processing in Pavlodar region. Bulletin of "Turan" University. 2020;(1):97-103.
(In Russ.)
Қараулар: 223