Ауыл шаруашылық кәсіпорындардың қаржылық нәтижелері мен олардың заемдарды пайдалануын бағалау

Мақалада ауылшаруашылық кәсіпорындарының қаржылық нәтижелеріне салыстырмалы талдау жасалған және олардың заемдық құралдарын пайдалану тиімділігі бағаланған. Өндірістік қызметтің нәтижесінде екі кәсіпорын да жалпы табыстың белгілі бір өсу қарқынына ие, бірақ сонымен бірге ауылшаруашылық өнімдерінің өзіндік құны деңгейінің өсуі байқалады. «Ең-Дала» ЖШС-мен салыстырмалы тұрғыдан алғанда, «Ақтық» Агрофирма» АҚ кірісінің өсу қарқыны анағұрлым жоғары, бұл осы кәсіпорынның пайдасының жоғары өсу қарқынына себеп болды. Ауылшаруашылық кəсіпорындарының екеуі де əкімшілік жəне басқа да шығыстарының, сондай-ақ несиелер мен заемдарды пайдаланғаны үшін сыйақы төлеуге байланыстышығыстарының өскені байқалады, өйткені олардың екеуі қаржылық тұрғыдан 70-80%-ға несие мен заемдар алуға тəуелді. Мұның бәрі пайда массасының азаюына әсер етті, нәтижесінде өндірістік қызмет нәтижелерінде де, заемдық құралдарды пайдалану да тиімсіз болды. Қарастырылып отырған кәсіпорындарға қарыз қаражаттарын тарту кезінде олардың өндірістік әлеуетін күшейту үшін пайдаланылатын ұзақ мерзімді несиелер немесе «ұзақ ақша» үлесінің өсу тенденциясы байқалды. Алайда, заемдық құралдарды пайдаланудың тиімділігі салыстырмалы түрде төмен болып қалуда. Жүргізілген талдау нәтижелері салыстырып отырған ауылшаруашылық кәсіпорындары қиын экономикалық жағдайда өздерінің ары қарай дамуын заемдық ресурстарынсыз жүзеге асыра алмайтындығы туралы қорытынды жасауға мүмкіндік береді, себебі олардың мөлшері азаймай, керісінше жыл сайын артып келеді. Кәсіпорындардың қазіргі жағдайлары сақталған кезде, олар ықтимал банкроттыққа ұшырауы мүмкін.

сельскохозяйственные предприятия, финансовый результат, займы, кредиты, банкротство, эффективность, выручка, себестоимость, прибыль, финансовая устойчивость, ауылшаруашылық кәсіпорындары, қаржылық нәтиже, заемдар, несиелер, банкроттық, тиімділік, түсім, өзіндік құн, пайда, қаржылық тұрақтылық, agricultural enterprises, financial results, loans, credits, bankruptcy, efficiency, revenue, cost, profit, financial stability

1. Абдукаримов И.Т. Анализ финансового состояния и финансовых результатов предпринимательских структур: учеб. пособие. - Москва: ИНФРА-М, 2018. - 214 с.

2. Финансовая отчетность ТОО «Ен-Дала» за 2016-2018 гг.

3. Финансовая отчетность АО «Агрофирма «Актык» за 2016-2018 гг.

4. Утибаев Б.С., Жунусова Р.М., Утибаева Г.Б., Байдаков А.К. Финансовый анализ. - Астана: КазАТУ им. С. Сейфуллина, 2017. - 266 с.

5. Сигидов Ю.И. Методика анализа финансового состояния и оценка потенциальности банкротства сельскохозяйственных предприятий: монография. - Москва: ИНФРА-М, 2015. - 120 с.