Ұлы Отан соғысы кезіндегі Қазақстанның тау атқыштары

Мақалада Қазақстанның тау атқыштарының Ұлы Отан соғысына қатысуы туралы бұрын жарияланбаған фактілер қарастырылады. Мәселенің өзектілігі әскери тәжірибені қазіргі Қазақстан армиясының таулы мылтық бөлімдерін оқытуда қолдану керек екендігінде жатыр. Таулы шайқасқа қатысушы барлық қазақстандықтарды үш топқа бөлуге болады: 1) таулы бөлімдерде соғысқан альпинистер; 2) кәдімгі әскери бөлімдерде соғысқан альпинистер; 3) таулы бөлімдерде табысты соғысқан альпинистік дайындықсыз қазақстандықтар. Автор бірінші топтағы қазақстандық тау атқыштары туралы көлемді материал жинады. Зерттеудің екінші кезеңінде екінші және үшінші топ көрсеткіштерінің өмірбаяндарына көп көңіл бөлінді. Бұл топқа қазақстандық альпинист Хаби Рахимовтың өмірбаяны тән. Оның 1941 ж. желтоқсанына дейін 316-шы Панфилов дивизиясы құрамында жауынгерлік іс-қимылдарға қатысу фактілері ғана емес, сонымен қатар майор атағына барлау бастығы кезінде жараланғаннан кейінгі қызметі, 1943 ж. Курск доғасында қаза болған уақыты анықталды. Қазақстандық атқыштар тобының үшінші тобына сержант Н.А. Вуколовтың және Кеңес Одағының Батыры аға сержант Ж. Қарақұловтың өмірбаяндары тән болып табылады, олардың екеуі де Түркістан 83-ші тау атқыштар дивизиясында соғысқан.

горные стрелки, альпинисты, горная подготовка, история, военный опыт, горные сражения, горнострелковые подразделения, mountain shooters, mountaineers, mountain training, history, military experience, mountain battles, mountain rifle division, тау атқыштар, альпинистер, тау дайындығы, тарих, әскери тәжірибе, тау шайқасы, тау атқыштар бөлімшесі

1. Рахимов Х.Ш. Альпинисты Казахстана: http://ourrocks.kz.

2. Наши в Иране. Мемориал Великой Отечественной войны: http://kremnik.ru.

3. Центральный архив Министерства обороны СССР, ф. 33, оп. 690155, ед.хр.1812: http://archives.ru/faq/war.shtml.

4. Катеруша А. Штурм Кенисберга в цифрах. Победили не числом, а умением // Комсомольская правда. - 2012. - 10 мая: https://www.kaliningrad.kp.ru/daily/25880.4/2843410/.

5. Гречко А.А. Через Карпаты. - М.: Воениздат, 1970. - С. 432.