Аймақтағы жұмыспен қамту саласындағы гендерлік айырмашылықтар мәселесі
Аңдатпа
Гендерлік теңдік - ерлер мен әйелдердің теңдей құқықтық статусының болуы және олардың әлеуметтік теңдігі мүмкіндіктерінің болуы. Шетелдік және отандық авторлардың гендерлік теңдік мәселесі бойынша жүргізген зерттеулердің нәтижелері дамыған елдерде де басқа елдерде де орын алп отырғанын көрсетеді. Гендерлік теңдік әлі де қоғамдық пікірталастардың ортасында және демократия мен адам құқығын қорғауды қамту жолында дамудағы мемлекеттердің әлеуметтік саясатының мақсаты болып көзделеді. Гендерлік тәсіл арқылы әйелдердің экономикалық жетістіктерге жетуінде пайда болатын және олардың әлеуметтік құқықтары мен экономикалық мүмкіндіктерін төмендететін кедергілерді анықтауға мүмкіндік туады. Әйелдер жағдайының жақсаруы жалпы әлеуметтік прогресс, қоғам өмірінің жақсаруына әкеледі. Мақаланы зерттеу барысында адами дамудың әлемдік үрдісінде ерлер мен әйелдердің өмір сүру жасының ұзақтығында, сауаттылығы, білім деңгейі мен еңбек ақы мөлшерінде айырмашылық бар, дегенмен, әйелдердің мүмкіншіліктері ерлермен салыстырғанда біршама шектеулі. Өтпелі кезеңнің зардаптары посткеңестік кеңістік елдерінде гендерлік теңсіздікті онан әрі күшейтті. Нарықтық экономикадағы әйел еңбегін пайдалану және әйел жұмыс күші нарығының қалыптасуы мен даму негіздері, еңбек нарығындағы әйел жұмыс күшінің дискриминациясы себептері мен оның туындауына негіз болатын факторларды айқындау, өңірлік әйел жұмыс күші нарығын тереңірек талдау мақсатында әйелдер арасында сауалнама жүргізілді.
Кілт сөздер
гендер, феминизм, гендерлік қатынастар, гендерлік теңсіздік, еңбек нарығы, дискрими­,
нация, адам құқығы,
гендер,
феминизм,
гендерные отношения,
гендерное неравенство,
дискриминация,
рынок труда,
права человека,
gender,
feminism,
gender relations,
gender inequality,
discrimination,
labour market,
human rights
Авторлар туралы
Д. М. Айкупешева
С. Сейфуллин атындағы Казақ агротехникалық университеті
Қазақстан
А. М. Балкибаева
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлтттық университеті
Қазақстан
К. А. Кирдасинова
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлтттық университеті
Қазақстан
Әдебиет тізімі
1. Филимонкова С.А. Обеспечение гендерного равенства в социально-трудовой сфере: автореферат дис.. канд. экон. наук: 08.00.05. - М., 2005.
2. Чернова И.И. Исследование процессов в социальной структуре современного общества: автореферат дис.. докт. соц. наук: 22.00.04. - Нижний Новгород, 2002.
3. Назарбаев Н.Ә. «Қазақстан-2050» стратегиясы - Қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» - 15.12.2012 жылғы Қазақстан халқына жолдауы.
4. Өсімбаева И. Әйелдердің саяси өмірге араласуы: Қазақстандық тәжірибе // Қазақ газеттері. - 2011. - 24 қаңтар.
5. Стратегия гендерного равенства в Казахстане на 2006-2016 годы: утв. Указом Президента Республики Казахстан 29 ноября 2005 г. № 1677: http://massaget.kz/laws/rus/docs/U050001677_/.
Дәйектеу үшін:
Айкупешева Д.М.,
Балкибаева А.М.,
Кирдасинова К.А.
Аймақтағы жұмыспен қамту саласындағы гендерлік айырмашылықтар мәселесі. «Тұран» университетінің хабаршысы. 2018;(1):114-119.
For citation:
Aikupesheva D.M.,
Balkibaeva A.M.,
Kirdasinova K.A.
The issues of regional gender gap in empoyment. Bulletin of "Turan" University. 2018;(1):114-119.
(In Russ.)
Қараулар: 347