Бюджетаралық қарым-қатынастарды қалыптастыруда және жетілдіруде бюджеттік орталықсыздандырудың алатын рөлі

Ұсынылған мақалада бюджеттік қарым-қатынас сұрақтары бюджетаралық қарым-қатынастарды орта­лықсыздандырудың контексінде қарастырылған, яғни осының нәтижесінде аймақтық (жергілікті бюджет­тер), жалпы мемлекеттік әлеуметтік-экономикалық бағдарламалар жүзеге асырылады. Бюджетаралық қарым-қатынастар жергілікті бюджеттердің өндірістік емес төлемдерін бюджеттік әкімшіліктендіру негізінде қарастырады. Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының бюджеттік жүйесінің құрылымы анықталып, сызба түрінде көрсетілген. Жергілікті бюджеттердің мәнін анықтаудың негізгі аспектілері мен тәсілдері бі­ріктірілген: экономикалық категориясы, қаржылық жоспары, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының бас­қару әдістері мен негізгі компонентері. Бюджеттік процесстің фукнциялары мен өкілеттіліктерін жер­гілікті бюджетке табыстау сұрақтарын орталықсыздандыру аспектілері қарастырылған, яғни бұл төменгі жер­гілікті билік органдарын нығайтып, ауылдық округтердің әкімдерінің өкілеттерін кеңейтіп, бюджеттік бағдарламалардың әкімшілеріне құқық беруіне ықпал етті. Мемлекеттік шығыстардың тиімділігін арттыру құралы ретінде қызмет ететін, бюджеттік қаражаттар мен көрсеткіштерді шығындау нәтижесін анықтайтын нәтижеге бағытталған қолданыстағы бюджеттеудің мағынасы ұсынылған. Нәтижесінде мемлекеттік саясат­тың мақсаты орындалады, атап айтқанда, көрсетілетін қызметті алушылар сапаға қол жеткізді.

бюджет, бюджетные отношения, администрирование, бюджет, ориентированный на результат, бюджетный процесс, децентрализация, budget, budgetary relations, administration, budget, focused on result, budgetary process, decentralization, бюджет, бюджеттік қарым-қатынас, әкімшіліктендіру, бюджет, нәтижеге бағытталған, бюджеттік процесс, орталықсыздандыру

1. Утибаев Б.С., Жунусова Р.М., Саткалиева В.А. Государственный бюджет: учебник / под общей ред. к.э.н., доцента Б.С. Утибаева. - Алматы: Экономика, 2006. - 412 с.

2. Административно-территориальные единицы Республики Казахстан на начало 2017 года: // wikipedia.org/wiki/Казахстан.

3. Омирбаев С.М., Интыкбаева С.Ж., Адамбекова А.А., Парманова Р.С. Государственный бюджет: учебник. - Алматы: ТОО РПИК «Дәуір», 2011. - 632 с.

4. Бюджетирование, ориентированное на результат: // www.zakon.kz.

5. Мельников В.Д. Финансы: учебник. - Алматы: Экономика, 2012. - 808 с.

6. Балтина А.М., Волохина В.А., Попов Н.В. Финансовые системы зарубежных стран. - М.: Финансы и статистика, 2007. - 212 с.

7. Куашбаев С., Джуманов А.М. Финансы: учеб. пособие. - Алматы: Экономика, 2009. - 760 с.