Салықтық әкімшілендірудің заманауи әдістері: шетелдік және қазақстандық тәжірибе

Бұл мақалада автор салық саясатының өзекті мәселесі - салықтық әкімшілендіруді зерттеді. Кейбір шет елдер мен Қазақстан мысалында қазіргі заманғы жағдайда салықтық әкімшілендірудің негізгі тенден­цияла­ры қарастырылған. Салықтық әкімшілендірудің репрессиялығынан превентивтілікке көшу мәселеле­рін қа­растыра отырып, автор шет елдер мен Қазақстанда әріптестік қатынастардың дамуын салыстырады: Қазақстан Республикасының Салық кодексінің 73 бабында «салық төлеушілерге жәрдемдесуді» қарас­ты­рады, Мемлекеттік кірістер комитетінің сайтында «Электрондық шағым кітабы» ашылды, сондай-ақ 2019 жылғы 1 қаңтардан бастап «алдын ала түсіндіру» - жоспарланған мәмілелерге (операцияларға) қатыс­ты салық міндеттемесінің туындауы бойынша уәкілетті органның түсіндірмесі ұғымын енгізу көзделген. Шетелде салықтық әкімшілендіруде жаңа технологияларды қолдануды зерттей келе, автор салық есептілігін электронды түрде беру және салық төлеу мүмкіндігі Қазақстанда ұзақ уақыт бойы бар және салық төлеуші­лер кеңінен пайдаланатынын атап өтті. Сонымен қатар, 2019 жылдан бастап ҚҚС бойынша барлық айна­лымды банктердегі есеп айырысу шоттарының жеке түріне ауыстыру жоспарлануда, ал барлық операция­ларды блоктық элементтермен жүйеде сақтау - бұл деректердің өзгермеуін және сақталуын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, салық төлеушілердің қаржылық транзакцияларының тізбегін лезде бақылау, ҚҚС қайтару және орталықсыздандырылған деректер базасын қалыптастыру мүмкіндігі пайда болады. Кейбір шет елдер мен Қазақстанда салықтық әкімшілендіруді жүргізілген салыстыру қазақстандық тәжірибені тиімді және прогрессивті деп бағалауға мүмкіндік берді.

администрирование, налогоплательщики, партнерская модель, предварительное разъяс­, нение, мониторинг, риски, блокчейн, налоговое обязательство, administration, tax payers, partner model, preliminary explanation, monitoring, risks, blockchain, tax liability, әкімшілік, салық төлеушілер серіктес моделі, алдын-ала түсіндірме, мониторинг, тәуекел­, дер, блокчейн, салық міндеттемесі

1. Завьялова Е.Н. Налоговый менеджмент: учеб. пособие для студентов специальности 5В050900 - Финансы. - Костанай, 2018. - 104 с.

2. Тотикова Т.Е. Модернизация систем налогового администрирования в зарубежных странах // Известия Саратовского университета. Нов. сер. Сер. Экономика. Управление. Право. - 2016. - Т. 16. - Вып. 4.

3. Кодекс Республики Казахстан от 25 декабря 2017 г. № 120-VI «О налогах и других обязательных платежах в бюджет (Налоговый кодекс)» (с изменениями и дополнениями по состоянию на 05.10.2018 г.).

4. Соловьева Н.Е., Черкашина Е.А., Панченко А.Е. Анализ опыта организации налогового администрирования в США и Германии // Экономика и современный менеджмент: теория и практика: сборник статей по материалом XXXIX международной научно-практической конференции № 7(39). - Новосибирск: СибАК, 2014.

5. Линовицкий Ю.А. Практика налогового контроля в зарубежных странах // Налоги и налогообложение. - 2009. - № 11. - С. 40-44.

6. Материалы круглого стола на тему «Налоговое администрирование». Официальный сайт Национальной палаты предпринимателей Республики Казахстан «Атамекен»: http://atameken.kz/ru/.