Кәсіпорынның экономикалық қауіпсіздігінің деңгейін бағалау көрсеткіштері

Қазіргі жағдайда экономикалық қауіпсіздік проблемасы өзекті болып табылады, өйткені кәсіпорын әртүрлі сыртқы және ішкі тәуекелдерде жұмыс істейді, ал бәсекелес экономикалық орта көптеген қауіптерді жасырады. Бұл жағдай кәсіпорындарды басқарудың субъектілерін экономикалық қауіпсіздік деңгейін кө­теруге бағытталған кешенді жүйені құруды талап етеді. Кәсіпорынның экономикалық қауіпсіздік жүйесінің сенімділігін бағалау үшін көрсеткіштер көрсеткіштері оның қызметіндегі ауырсыну орындарын анықтау, кәсіпорын қызметінің тиімділігін арттырудың негізгі бағыттарын және тиімді тәсілдерін анықтау үшін қол­данылады. Осы мақаланы жазу барысында қазіргі уақытта кәсіпорынның экономикалық қауіпсіздік көр­сеткіштерінің шекті мәндерін анықтауға бірыңғай көзқарас қалыптаспағаны анықталды. Қазақстан Рес­публикасының экономикасындағы дағдарыс көріністері кезінде индикаторлардың көпшілігінің болжам­дық және нақты сандық көрсеткіштері экономикалық қауіпсіздік үшін қажетті шегінен әлдеқайда нашар. Бұл мәселені компанияның қызметіне, оның құрылымдық құрылымына, меншік құрылымына, ұйым­дас­тырушылық және техникалық деңгейіне байланысты қызмет сипаттамаларын ескере отырып, индика­тор­ларды құру әдістемесін әзірлеу арқылы шешуге болады. Мақалада кәсіпорынның экономикалық қауіп­сіздігі үшін индикаторлар жүйесін қалыптастыру мүмкіндігі қарастырылған. Ұсынылған көрсеткіштер кә­сіпорынның экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ететін функционалдық компоненттердің жеті түріне бөлінеді: қаржылық, өндірістік-технологиялық, адами ресурстар, заңнамалық-құқықтық, ақпараттық-анали­тикалық, экологиялық, күштік қауіпсіздік.

экономическая безопасность, предприятие, индикаторы, конкуренция, риски, эффективность, количественные параметры, экономикалық қауіпсіздік, кәсіпорын, индикаторлар, бәсекелестік, тәуекелдер, тиімділік, сандық параметрлер, economic security, enterprise, indicators, competition, risks, efficiency, quantitative parameters

1. Дворядкина Е.Б., Новикова Н.В. Экономическая безопасность: учеб. пособие / Министерство образования и науки РФ, Урал. гос. экон. ун-т, Центр дистанционного образования. - Екатеринбург: Изд-во Урал. гос. экон. ун-та, 2010. - 177 с.

2. Гапоненко В.Ф., Беспалько А.Л., Власков А.С. Экономическая безопасность предприятий. Подходы и принципы. - М.: Издательство «Ось-89», 2007. - 208 с.

3. Колпаков В.А. Система экономической безопасности фирмы // Электронный научно-практический журнал «Экономика и менеджмент инновационных технологий»: http://ekonomika.snauka.ru.

4. Гинис Л.А. Иерархическая структура системы экономической безопасности: http://scjournal.ru/.

5. Чумарин И.Г. Что такое кадровая безопасность компании? // Кадры предприятия. - № 2. - М.: Изд-во «Дело и Сервис», 2003.

6. Козаченко А.В. Экономическая безопасность предприятия: сущность и механизм обеспечения: учеб. пособие. - М., 2009. - С. 58.

7. Захаров А.И. Организация и управление экономической безопасностью субъектов хозяйственной деятельности / А.И. Захаров, П.Я. Пригунов. - К.: КНТ, 2008. - 257 с.