Қазақстан Республикасында қаржы мониторингі жүйесінің қалыптасуы

Экономикалық процестерді жаһандандыру елдер мен мемлекеттердің алдына жаңа талаптар қойды. Қар­жы жүйесінің осалдығы дүниежүзілік қауымдастықты адамзаттың эконмикалық қауіпсіздігіне қарсы бағытталған қылмыстармен күресудің барынша тиімді тетіктерін қолдануға мәжбүр етеді. Осы тұрғыда әле­мнің қаржылық барлау бөлімшелеріне ерекше орын беріледі, Қазақстанда бұл - ақшаны жылыстатуға және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимылды жүзеге асыратын қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті орган. Мақалада Қазақстанда ақшаны жылыстатуға және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жүйесінің қалай құрылғандығы туралы сөз болады. Қазақстан Республикасы ратификациялаған ақшаны жы­лыстатуға және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимылсаласындағы конвенциялар мен шарттарға шолу жасалды. «Қаржы мониторингі» ұғымына жүргізілген талдау негізінде қаржы монитрингінің дәл жеке ұғымы қалыптастырылды, ол мыналармен тұжырымдалады: қаржы мониторингі - бақылау, бағалау, болжамдау және ақшаны жылыстатуға қарсы іс-қимыл жасауға ықпал ететін шешімдер қабылдау процесі. Ақ­шаны жылыстатумен күрестің қаржылық шараларын әзірлеу тобының Халықаралық стандарттарына сәй­кестік мәніне Қазақстан Республикасының алда тұрған мониторингіне байланысты мына факторлар негіз құрайтын қаржы мониторингі жүйесін әрмен қарай дамытудың векторлары: алғашқы мониторингті жүзеге асыратын қаржылық және қаржылық емес ұйымдардың кадрлық әлеуетін жетілдіру, ІТ саласының үдемелі дамуынан туындайтын қауіп-қатердің және осалдықтың есебі, ақшаны жылыстатуға және терроризмді қар­жыландыруға қарсы іс-қимыл саласындағы заңнамалық базаны талдау және оның тиімділігін практикада қолдану ұсынылды.

қаржы мониторингі, жаһандану, қарсы әрекет, ақшаны жылыстату, терроризм, баға, болжау, тиімділік, financial monitoring, globalization, counteraction, money laundering, terrorism, evaluation, forecasting, efficiency, финансовый мониторинг, глобализация, противодействие, отмывание денег, терро­, ризм, оценка, прогнозирование, эффективность

1. Росфинмониторинг ресми сайты: http://www.fedsfm.ru/activity/fatf.

2. ФАТФ ресми сайты: http://www.fatf-gafi.org/countries/#FATF.

3. ҚР нормативтик құқықтық актілерінің ақпараттық-құқықтық жүйесі: http://adilet.zan.kz/rus/docs/Z980000246.

4. ҚР нормативтик құқықтық актілерінің ақпараттық-құқықтық жүйесі: http://adilet.zan.kz/rus/docs/Z090000191.

5. Прошунин М.М. Финансовый мониторинг как вид финансового контроля // Вестник Томского государственного университета. - 2010: https://cyberleninka.ru/article/n/finansovyy-monitoring-kak-vid-finansovogo-kontrolya.

6. Кузнецова Е.И., Гамоненко С.С. Финансовый мониторинг как метод контроля в управлении экономической безопасностью // Вестник Московского университета МВД Росии: https://cyberleninka.ru/article/n/finansovyy-monitoring-kak-metod-kontrolya-v-upravlenii-ekonomicheskoy-bezopasnostyu.

7. Levi M., Reuter P., Halliday Crime T., Law and Social Change. Can the AML system be evaluated without better data?: https://link.springer.com/article/10.1007/s10611-017-9757-4.

8. ҚР нормативтик құқықтық актілерінің ақпараттық-құқықтық жүйесі: http://adilet.zan.kz/rus/docs/P080000387_#z1.