COVID–19 пандемиясының қаржылық жағдай туралы есепті қалыптастыруға әсері

Өткен жылдың желтоқсан айында жаңа вирус – COVID–19-дың өршуі белгілі болды. Коронавирустық инфекцияның таралуы және осыған байланысты Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДСҰ) коронавирустық пандемияның басталуы туралы хабарлауы әлемнің барлық елдерінде тұтастай алғанда 200 «Тұран» университетінің хабаршысы» ғылыми журналы 2021 ж. № 1(89) экономика жүйесінің бұзылуына әкелді. Бұл мақала жаһандық проблема – коронавирустық пандемия жағдайында қаржылық есептілікті дайындауға арналған. Маңызды мәселе кәсіби бухгалтерлер сирек кездесетін стандарттарды еске түсірді. Бұл мәселе әлі аз зерттелген, өйткені қазіргі әлем мұндай жағдайға ешқашан тап болған емес. Мақалада халықаралық қаржылық есептілік стандарттарының қолданыстағы редакциясын талдау негізінде қаржылық жағдай есепте коронавирус пандемиясының салдарын көрсету әдістемесі ұсынылған. Вирустың өршуі компаниялардың қаржылық жағдайы туралы есепті дайындауға және ұсынуға айтарлықтай әсер еткені анықталды. Компаниялардың жұмысына тікелей және жанам әсер вирустың өзі емес, оған қарсы күрес әдістері болды. ХҚЕС 10 ережелеріне сәйкес пандемияға байланысты жағдай түзетілмейтін оқиға болып табылады, бірақ маңызды. Бұл дегеніміз, компаниялар есепті ұсынған кезде, кем дегенде, ескертпелерде көрсетуі керек. COVID–19 пандемиясының қаржылық жағдайы туралы есепке және тұтастай алғанда қаржылық есептілікке әсері нақты бизнес тәуекелдеріне және компанияда қалыптасқан жағдайларға байланысты өзгереді. 

1. Мазоренко Д. Экономика времен коронавируса // Интернет журнал «Vласть». [Электронный ресурс]. – 2020. – URL: https://vlast.kz/jekonomika/40940-ekonomika-vremen-koronavirusa.html. (дата обращения: 18.09.2020).

2. Токаев К-Ж. Как пандемия коронавируса повлияла на экономику Казахстана. [Электр. ресурс]. – 2020. – URL: https://ru.sputnik.kz/economy/20200710/14441688/tokaev-zasedanie-pravitelstvo-pandemiakoronavirus-ekonomika.html. (дата обращения: 18.09.2020).

3. An IFAC Content Series. COVID-19 Resources from IFAC's Network // [web-портал]. – 2020. – URL: https://www.ifac.org/knowledge-gateway/discussion/covid-19-resources-ifacs-network.

4. Joshi P L. Editorial: Covid-19 Pandemic and Financial Reporting Issues and Challenges // International Journal of Audit and Accounting studies. – 2020 № 2 (1). – р. 1–9. – URL: https:www.arfjournals.com.

5. Deb R. Chakraborty, S. COVID-19-Potential Financial Auditing Challenges // Conference: National Webinar on: Impact of COVID-19 on Indian Economy: Issues and Challenges At: Ram Thakur College, Agartala – 2020.

6. Ul Haq I. Financial Reporting in the Pandemic // Business and Finance – 2020. – 7 july.

7. Sahut J.M., Souissi M.N. L'impact des normes IFRS sur la performance et le risque des compagnies d'assurance. Colloque Comptabilité et environnement, Mai, Poitiers. – 2007.

8. Šteker K., Otrusinová M. The current state of the application of international accounting standards in the Czech Republic. Recent Researches in Social Science, Digital Convergence, Manufacturing & Tourism. – 2011.

9. Beranova M., Polak J. Changes in View on Financial Position and Performance of a Company at Application of the IFRS in the Czech Republic // ActaAcademicaKarviniensia. – 2014. – № 14(1). – р. 16–23. – URL: https://doi.org/10.25142/aak.2014.002.

10. Barneto P., Gregorio G. Normes IFRS et mesure de la performance. Étude comparative auprès des établissements bancaires européens. Comptabilités, Economie et Société, Montpellier. – 2011.

11. Beuren I.M., Hein N., Klann R.C. (2008).Impact of the IFRS and US-GAAP on economicfinancial indicators // Managerial Auditing Journal. – 2008. – № 23(7). – р. 632–649. – URL:https://doi. org/10.1108/02686900810890616.

12. Dave K., COVID19 and its impact on financial statements // From The Economic Timce. – 2020. URL:cfo.economictimes.indiatimes.com/news.

13. Международный стандарт финансовой отчетности (IAS) 1 «Представление финансовой отчетности». [Электронный ресурс] // Совет по МСФО [Офиц. сайт]. – 2003. – URL: www.ifrs.org.

14. European Union, Regulation (EC) no. Commission Regulation (EC) No 1126/2008 of 3 November 2008 accepting certain international accounting standards under Regulation (EC) No 1606/2002 of the European Parliament and of the Council. Jurnalul Oficial nr. L 320 – 29.11.2008.

15. Международный стандарт финансовой отчетности (IAS) 10 «События после отчетной даты». [Электронный ресурс] // Совет по МСФО [Офиц. сайт]. – 2005. – URL: www.ifrs.org.

16. Bunget O.-C., Dumitrescu A.-C., Lungu C., Olariu A.-M. Opinions Regarding the Impact of the COVID-19 Pandemic over the Financial Reporting. CECCAR Business Review. – 2020. – № 7. – рр. 11–18. – DOI: http://dx.doi.org/10.37945/cbr.2020.07.02.

17. Taiwo F.H.,AdejareA.T. EmpiricalAnalysis of the Effect of International Financial Reporting Standard (IFRS) Adoption on Accounting Practices in Nigeria // Archives of Business Research. – 2020. – № 2(2). – рр. 1-14. – URL: https://doi.org/10.14738/abr.22.43.

18. Lainez J., Callao S. The Effect of Accounting Diversity on International Financial Analysis: Empirical Evidence // The International Journal of Accounting – 2000 – № 35(1). – Рр. 65-83. – URL:https://doi. org/10.1016/S0020-7063(99)00030-8.

19. Medlock III, K. B. WTI – 37 dollar, Brent – 26 dollar! What happened? What will happen next? Stories It will be said ..., // Forbes. – 2020. – 20 April. – https://www.forbes.com/sites/thebakersinstitute/2020/04/21/20 April-wti-at37-brent-at-26-what-with -to -what-next-stories-what-to-be-told / # 15d.

20. Conceptual Framework for Financial Reporting 2018 // https://www.ifrs.org/projects/2018/conceptualframework/.

21. Международный стандарт финансовой отчетности (IFRS) 9 «Финансовые инструменты». [Электронный ресурс] // Совет по МСФО [Офиц. сайт]. – 2020. – URL: www.ifrs.org.