Қазақстан экономикасының шындығы: жаңа жаһандық экономикалық дағдарыстың ықтимал әсері

Пандемияның пайда болуы әлемде болып жатқан макроэкономикалық процестерге үлкен әсер етеді. Бұл процестерге бүкіл әлемдегі экономикалық және саяси процестерді басқаруға әсер ететін жаһандық орталықтардағы жаңа саяси элиталардың пайда болуымен байланысты саяси трансформация дағдарыстары да әсер етеді. Мақалада Қазақстандағы ықтимал экономикалық дағдарыстың ықтималдығы және оның салдары қарастырылады. Бүгінде ел үшін экономикалық саясаттағы өткен отыз жылдағы біздің барлық жетістіктеріміз бен сәтсіздіктерімізді одан әрі қарай ілгерілеу үшін объективті талдау өте маңызды. Жаңа төлем құралдарының, цифрлық валютаның және криптовалютаның пайда болуы экономиканы қаржыландырудың ескі моделінің бұзылуына ықпал етеді, бұл міндетті түрде әлемдік экономикадағы жаһандық өзгерістерге және дамудың барлық бағыттары бойынша ықтимал дағдарысқа әкеледі. Қаржылық виртуализацияға байланысты осы оқиғалардың негізгі орны әлемдік экономиканың көшбасшы елдерінің, яғни «жетілік» пен Қытайдың қор биржалары мен нарық қорлары. Энергия көздері бағасының төмендеуі төлем балансының нашарлауына әкеліп соғуы және Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының қаражатынан шығындарды күрт арттыруы мүмкін. Жоғары инфляция экономиканы дамытудың кез келген сценарийлері кезінде жеделдеп, инфляциялық дәліз шегінен шығып, 10%-дан асуы ықтимал. Қаржы-банк секторына қысымның тағы бір факторы ЕАЭО шеңберіндегі біздің тығыз экономикалық байланыстарымызды ескере отырып, жақын арада Ресейдің орталық банкіндегі пайыздық мөлшерлемені 6,75–7,0%-ға дейін арттыру болып табылады.

1. Официальный сайт Караван медиапортал // URL: https://www.caravan.kz/gazeta/krizis-na-rynkenedvizhimosti-i-krakh-stroitelnojj-otrasli-mogut-zagubit-oslabevshuyu-ehkonomiku-strany-766900/

2. Global Debt Monitor COVID Drives Debt Surge—Stabilization Ahead? // URL: https://www.iif.com/Portals/0/Files/content/Global%20Debt%20Monitor_Feb2021_vf.pdf

3. Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан. – 2019. URL: http://www.moa.gov.kz/ru/documents/379

4. Основные показатели работы промышленности РК за 2020 г. Комитет по статистике МНЭ РК. URL: http://www.stat.gov.kz (дата обращения: 02.11.2021)

5. Баланс ресурсов и использования основных продуктов сельского хозяйства Республики Казахстан за 2015-2019 гг. Комитет по статистике МНЭ РК. – 2019. URL:http://www.stat.gov.kz (дата обращения: 02.11.2020)