Қазақстан Республикасы өңірлері халқының өмір сүру деңгейін бағалау

Мақаланың мақсаты – Қазақстан Республикасының барлық өңірлері бойынша халықтың өмір сүру деңгейіне талдау жүргізу және кешенді баға беру. 1990 жылы адамның дамуы туралы баяндамада БҰҰДБ «адами даму» ұғымын енгізген. Адамның даму тұжырымдамасы адамға бағытталған және негізгі және жалғыз мақсаты – адамның әл-ауқатын қамтамасыз ету деп жариялайды. Бұл адамдарға ұзақ уақыт салауатты және шығармашылық өмір сүруге мүмкіндік беретін қолайлы саяси, экономикалық, әлеуметтік және экологиялық ортаны құруды қамтиды. Осы тұжырымдаманың пайда болуымен бір мезгілде бүкіл әлемдегі адамдардың өмірін жақсартуды сандық бағалау мәселесі туындады. Адамның дамуы – дерексіз ұғым. Оны өлшеу үшін (өзгерістердің деңгейін, динамикасын, бағытын анықтау) адам дамуының белгілі бір аспектілерін сипаттайтын көрсеткіштер жүйесі қажет. Бұл мақалада авторлар ұсынған әдістеме негізінде өңірлер бөлінісінде Қазақстан Республикасы халқының өмір сүру деңгейіне интегралды баға берілді. Халықтың өмір сүру деңгейін сандық және сапалық бағалау әлеуметтік саланы дамыту мен жетілдірудің негізі, тиімді әлеуметтік-экономикалық саясаттың құралы бола алады, мұны экономикалық даму проблемаларын шешудегі өнеркәсіптік дамыған елдердің тәжірибесі, нәтижелері растайды.

1. Стратегия «Казахстан–2050»: новый политический курс состоявшегося государства. [Электронный ресурс]: Послание Первого Президента Республики Казахстан – Лидера Нации Н.А. Назарбаева народу Казахстана, г. Астана, 14 декабря 2012 года. Доступ из справ.-правовой системы «Әділет».

2. Смит А. Исследование о природе и причинах богатства народов. – М.: Соцэкгиз, 1962. – 684 с.

3. Маркс К., Энгельс Ф. Сочинения. Т. 23. 2-е изд., М., 1960. – 178 с.

4. Campbell A. The Sense of Well-Being in America. Recent patterns and Trends. N.Y.: McGraw Hill, 1981. XIII. 264 p.

5. Schultz T. Investment in Human Capital: the role of education and of research, N.Y. 1971. Р. 249.

6. Becker Gary S. Human Capital. N.Y.: Columbia University Press, 1964.

7. Бримбетова Н.Ж. Социальный портрет регионов в условиях финансовой нестабильности // ҚР ҰҒА хабаршысы. – Экономика сериясы. – 2009. – № 3.

8. Ахмедьярова М.В. Управление качеством жизни населения в условиях устойчивого развития: теория, приоритеты и практика // Автореф.дис. на соискание ученой степени д.э.н., Алматы. – 2009. – 51с.

9. Трудовой потенциал социалистического общества // М.И. Скаржинский, И.Ю. Баландин, А.И. Тяжов. М: Экономика, 1987. – 172 с.

10. Петрова Е.А. Современный подход к оценке человеческих ресурсов региона // Известия ИГЭА. – 2009. – № 6(68) – С. 106–109.

11. Фоменко Е.В. Модель развития человеческого потенциала в Приволжском федеральном округе / Е.В. Фоменко // Научные изыскания: сб. науч. ст. – Вып. IV. – Самара: АсГард, 2009. – С. 311–325.

12. Кочева Е.В. Экономико-статистическое моделирование и прогнозирование уровня бедности населения Приморского края // Экономическое прогнозирование: модели и методы: Материалы IV международной научно-практической конференции, 10–11 апреля 2008 г. ч. 1: в 2 ч. / Под общ. ред. В.В. Давниса. – Воронеж: Издательско-полиграфический центр Воронежского государственного университета, 2008. – С. 179–182.

13. Бекхожаева А. Исследование состава трудовых ресурсов в рамках управления трудовым потенциалом страны // Труд в Казахстане. – 2002. – № 9. – С. 25–27.