Балама энергетиканы басқарудың манауи маркетингтік тұжырымдамасы

Мақалада заманауи энергетиканың дамуына әсер ететін оң және теріс факторлардың барлығы қарастырылды. Табиғи фактор ең маңызды факторлардың бірі ретінде қарастырылды. Табиғи ресурстардың сарқылуы, жаһандық климаттың өзгеруі қазіргі заманғы энергетика саласының дамуына нақты қауіп төндіреді. Климаттың өзгеруіне байланысты проблемаларды шешу, парниктік газдар шығарындыларын азайту жөніндегі шараларды іске асыру, энергия тиімділігін арттыру және энергияны үнемдеу, сондай-ақ баламалы энергия көздерін пайдалану жөніндегі саяси шараларды әзірлеу бойынша әлемдік қауымдастықтың тәжірибесі талданды. Зерттеудің әдіснамалық негізін статистикалық талдау, бақылау, салыстыру әдістерін қамтитын ғылыми әдістердің күрделі жүйесі құрайды. Энергетика саласындағы мәселелерді талдау және қорытындыларды тұжырымдау кезінде тарихи-логикалық, аналитикалық және жүйелік әдістер қолданылды. Бұрын әзірленген маркетингтік тұжырымдамаларда қоғам тұтынатын табиғи ресурстарды балама отын ресурстарымен толықтыру маңыздылығы жеткілікті түрде ескерілмеді. Осыған байланысты жеке тұтынушылардың және жалпы қоғамның мүдделерін ғана емес, сонымен қатар кәсіпкерлерді баламалы отын-энергетикалық ресурстарды өндіру мен өткізудің инновациялық технологияларын дамытуға белсенді түрде бағыттайтын жаңа маркетингтік тұжырымдаманы әзірлеу қажет болды. Мақалада әлеуметтік-этикалық маркетингтің кеңейтілген тұжырымдамасы – экологиялық-ресурстық маркетинг тұжырымдамасы ұсынылады, ол дәстүрлі отын-энергетикалық ресурстардың аса ауыр тапшылығы және оларды балама ресурстармен толықтыру қажеттілігі жағдайында жеке тұтынушылардың, жалпы қоғамның да экологиялық таза энергетикалық өнімдерге деген қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырудан тұрады.

1. Котлер Ф. Основы маркетинга. 5-е изд. / Ф. Котлер, А. Гари. – М.: Вильямс, 2016. – 752 c.

2. Жилкина Ю.В., Воденников Д.А. Риски в энергетике: анализ практики управления на рынке электроэнергетики. URL: http://cigre.ru/research_commitets/ik_rus/b3_rus/materials/library/%D0%96%D0%B8%D0%BB%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B0.pdf

3. Климатический центр Росгидромета. URL: https //cc.voeikovmgo.ru/ru/obsluzhivanie/energetika

4. Адаптация к изменению климата в горных районах Центральной Азии. Обзоры по адаптации в горных районах. URL: http://www.carpathianconvention.org/tl_files/carpathiancon/Downloads/04%20Publications%20-%20Press%20-%20Gallery/Documents%20and%20Publications/CentralAsia_screen.pdf

5. Экспортировать нефть Казахстан будет. Но по какой цене? URL: https://kapital.kz/experts/96119/eksportirovat-neft-kazakhstan-budet-no-po-kakoy-tsene.html

6. Международная энергетическая хартия. URL: https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=38070949

7. Основные этапы становления и развития маркетинга. URL: https://poznayka.org/s57790t1.html

8. «Коррупция опаснее, чем радиоактивность. В случае с АЭС это все будет умножено на мощь энергии атома». URL: https://rus.azattyq.org/a/kazakhstan-nuclear-power-plant-construction-plans/31484366.html

9. Преимущества и недостатки альтернативных видов топлива. URL: https://makulaturatorg.ru/preimushhestva-i-nedostatki-alternativnyih-vidov-topliva/

10. Черное море и Китай остаются основными экспортными направлениями казахстанской нефти. URL: https://inbusiness.kz/ru/news/chernoe-more-i-kitaj-ostayutsya-osnovnymieksportnymi-napravleniyamikazahstanskoj-nefti

11. Болотов Г.Б. Топливно-энергетический маркетинг [Электронный ресурс]: учебно-методическое пособие. Пермский государственный национальный исследовательский университет. – Электронные данные. – Пермь, 2021. – 93 с.