Кенттену (урбандалу) үдерісін тиімді басқарудың шет елдік тәжірибесін Қазақстанда енгізу

Мақала дамыған елдердегі кенттенуді басқару үдерісінің қазіргі заманғы үрдістерін зерттеуге және басқару құралдарын Қазақстанның қолайлы болмысына қолдану жөніндегі ұсынымдарды әзірлеуге арналған. Зерттеудің қызықты және басым нысандары Польша, Үндістан, Қытай, Латын Америкасы және т.б. елдердің кенттенуінің басқарушылық үдерістері болды. Жұмыс қалалардың дамуын зерттеу және барлық туындайтын байланыстарды біртұтас жүйе ретінде жалпылау негізінде жазылды. Зерттеудің ақпараттық базасы ретінде белгілі шетелдік және отандық ғалымдардың кенттену тақырыбына арналған еңбектері, сондай-ақ БҰҰ урбанизация деңгейі бойынша әлем елдерінің статистикалық материалдары мен рейтингтері алынды. Зерт теудің айрықша аспектісі қарастырылып отырған елдерде: Польшада, Үндістанда, Қытайда, Латын Америкасында – нақты мәселелерге қатысты кенттенуді басқаруды талдау болып табылады. Мақалада Қазақстандағы урбандалу үдерісінің базалық сипаттамалары берілген, қазақстандық ғалым-экономистердің еңбектеріне негізделген қалалардың дамуын басқарудың тиімділігін тежейтін ерекше белгілер мен факторлар айқындалған, бұл біздің еліміздегі урбандалуды басқару үдерісінің бірқатар түйінді мәселелерін айқындады. Зерттеу нәтижелері уәкілетті органдардың қалаларды дамытуды басқару бағдарламаларын іске асыруы кезінде қаралуы мүмкін шетелдік тәжірибені пайдаланудың басым тәсілдерін айқындай отырып және оны қазақстандық модельдің шынайылығына бейімдеу бойынша ұсынымдық сипатта болады.

1. Лосева А.Ю. Парадигмы и методологии изучения урбанизации // Социально-экономическое развитие России и Монголии: проблемы и перспективы. – 2019. – С. 193–197.

2. World Bank. International Monetary Fund. Global Monitoring Report 2013: Rural-Urban Dynamics and the Millennium Development Goals. The World Bank, 2013.

3. Перцик Е.Н. Теоретические предпосылки управления процессами урбанизации // Инновации и инвестиции. – 2017. – № 6. – C. 2–5.

4. Моляренко О.А. Распределенный образ жизни и контрурбанизационные процессы как факторы развития сельских и городских поселений // Вопросы государственного и муниципального управления. – 2013. – № 1. URL: http://cyberleninka.ru/article/n/raspredelennyy-obraz-zhizni-ikontrurbanizatsionnye-protsessy-kak-faktory-razvitiya-selskih-i-gorodskihposeleniy

5. Рейтинг стран мира по уровню урбанизации. URL: https://gtmarket.ru/ratings/urbanization-index

6. Романовский В.М., Романовская О.Г. Управление городскими агломерациями: польский опыт // Современное управление: векторы развития. – 2018. – С. 107–110.

7. New Town Kolkata // Development Authority West Bengal. URL: https://www.nkdamar.org/Pages/index.aspx

8. Biswas A., Singh O. Rajarhat New Town an Urban Perspective: A Case Study of Urbanization, West Bengal, India // International Journal of New Technology and Research, 2017, no. 3(5), рр. 39–44.

9. Фэнган У. Исследование устойчивого развития процесса урбанизации в Китае // Экономические и социальные перемены: факты, тенденции, прогноз. – 2015. – № 4(40). –– С. 165–170.

10. Wei L., Tingting C., Xun L. A new style of urbanization in China: Transformation of urban rural communities // Habitat International. 2016, no. 55, С. 1–9.

11. AUBE. News report on Jiaochangwei urban regeneration project. 2014. URL: http://www.aube-archi.com/news/201408/content_684.html.

12. Participatory Innovation and Representative Democracy in Latin America / A. Selee, E. Peruzzotti (eds.). Washington D.C.; Baltimore MD: Woodrow Wilson Center; The Johns Hopkins University Presses, 2009.

13. Avritzer L. Participatory Institutions in Democratic Brazil. Washington D.C.; Baltimore MD: Woodrow Wilson Center; The Johns Hopkins University Presses, 2009.

14. Wampler B., McNulty S.L. Does Participatory Governance Matter? Exploring the Nature and Impact of Participatory Reforms. Washington D.C.: The Woodrow Wilson Center, 2011. P. 7.

15. Global Urban Poverty. Setting the Agenda / A.M. Garland, M. Massoumi, B.A. Ruble (eds.). Washington D.C.: Woodrow Wilson Center Comparative Urban Studies Project, 2007.

16. Nixon J.H., Weiss M.A. Sustainable Economic Development Strategies. Washington D.C.: Global Urban Development, 2011.

17. Джунусбекова Г., Дауешова А., Мухаметжан С. Актуальные аспекты управления урбанизированными территориями в Республике Казахстан // Спектр. – № 2(84). – 2018. – С. 63–78.

18. Яшков И.А., Иванов А.В. Некоторые проблемы урбанизации и эволюции сети поселений Казахстана в XX-XXI веках // Главный редактор. – 2018. – С. 225–229

19. Джумабаев С.К. Урбанизация и индустриализация в Казахстане: взаимосвязь, состояние и перспективы // KazNU Bulletin. Economic series. – № 2(102). – 2014. – С. 3–11.

20. Кошанов А. Урбанизация и социальные проблемы территориального развития // Общество и экономика. – № 2. – 2019. – С. 64–82.

21. Кенжебеков Н.Д., Жуспекова А.К., Замбинова Г.К. Экология города: проблемы и ограничения развития // Актуальні проблеми економіки. – 2016. – №. 7. – С. 249–255.

22. Нурланова Н.К. Города как точки роста экономического пространства Казахстана: тенденции и перспективы развития // Проблемы развития территории. – 2016. – №. 5(85). – С. 201–215.