ЕАЭО мүшесі ретінде Қазақстанның машина жасау кәсіпорындарының даму тенденциялары

Зерттеудің мақсаты – қысқа мерзімді кезеңде қалыптасқан машина жасаудың даму ерекшеліктерін анықтау. Машина жасау кәсіпорындардың тұрақты және инновациялық дамуын қамтамасыз етуге қабілетті негізгі сала болып табылады. Қазақстан машина жасаушылар одағы сарапшыларының бағалауынша, еліміздің өңдеу өнеркәсібінің құрылымында машина жасаудың үлесі 14%, бүкіл саланың үлесінде 7% құрайды. Машина жасау саласының қазіргі даму кезеңі жаңару мен инновацияны қажет етеді. Мақалада машина жасау өнеркәсібінде индустрияландыру бағдарламасын іске асыру кезінде жабдықты өндіру, өткізу және сатудан кейінгі қызмет көрсету сияқты өзекті мәселелер қарастырылған. Машина жасау кәсіпорындарының даму мүмкіндіктерін төмендеуі инвестицияның жетіспеушілігімен, қаражаттың құнсыздануымен, ішкі және әлемдік нарықтағы бәсекелестік деңгейімен, білікті кадрлардың тапшылығымен өзара байланысты. Сонымен қатар, мақалада ма шина жасау кешенінің даму ерекшеліктерін анықтауға және ел аумағында да, ЕАЭО-ға мүше елдердің аумағында да теңгерімді саясат жүргізуге болатынына басты назар аударылады. Автор Қазақстанның экономикалық өсімі елдің өнеркәсіптік және ғылыми-техникалық даму деңгейін қайта өндіретін құрылымдық өзгерістермен қатар жүретінін атап көрсетеді. Зерттеудің жаңалығы: кәсіпорындардың қызметіне шолу жасау, машина жасаудың дамуына кедергі келтіретін белгілер мен себептерді анықтау. Зерттеу нәтижесінде халық шаруашылығының негізгі салаларын нығайту және саланы дамытудың базалық курстарын іске қосуды қолдау процесіне көмектесу логикасы негізделді.

1. Машиностроение в экономике Казахстана // Пресс-релиз Министерства труда и социальной защиты населения РК, 2020 г., № 6. URL: https://www.kazenergy.com/upload/document/atlas/ma_ru.pdf

2. Пресс-служба Премьер-министра РК, primeminister.kz/ru/news/reviews/odno-rabochee-mesto-vmashinostroitelnoy-otrasli-stimuliruet-sozdanie-7-8-rabochih-mest-v-smezhnyh-otraslyah-2821350

3. Машиностроение в Казахстане: с 2000 года объем производства увеличился в 24 раза // Официальный информационный ресурс Премьер-министра Республики Казахстан. 16 сентября 2019 г. URL: https://primeminister.kz/

4. Широкомасштабное развитие возобновляемых источников энергии и его влияние на рынок электроэнергии и сетевую инфраструктуру. 14.11.2020 г. URL: https://unece.org/

5. Конструктивный общественный диалог – основа стабильности и процветания Казахстана. Послание Главы государства Касым-Жомарта Токаева народу Казахстана. URL: https://www.akorda.kz/

6. Об утверждении Дорожной карты (комплексного плана) по развитию машиностроения на 2019–2024 годы. Распоряжение Премьер-министра Республики Казахстан от 26 июня 2019 года № 115-р. URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/R1900000115

7. Досье на проект закона РК «О промышленной политике» (сентябрь 2020 г.). Концепция проекта закона РК «О промышленной политике». URL: https://online.zakon.kz/m/Document/?doc_id=32229871

8. Распоряжение Премьер-министра Республики Казахстан от 26 июня 2019 года № 115-р «Об утверждении Дорожной карты (комплексного плана) по развитию машиностроения на 2019–2024 годы». URL: https://online.zakon.kz/

9. Ускеленова А.Т. Промышленное производство в обеспечении экономического роста: возможности и реалии // Вопросы гуманитарных наук. – № 1(45). – 2010. – С. 65–71.

10. Широкомасштабное развитие возобновляемых источников энергии и его влияние на рынок электроэнергии и сетевую инфраструктуру. 14.11.2020 г. URL: https://unece.org/

11. Цифры развития. Итоги социально-экономического развития Алматы. – газета «Вечерний Алматы», № 151, 19.12.2019 г.

12. Спанов М.У. Участие Казахстана в ЕАЭС: вступление, результаты // Национальные стратегии модернизации: достижения и перспективы. Материалы конференции. КИСИ при Президенте РК, декабрь 2018 г.

13. Kurmanov N., Tolysbayev B., Aibossynova D., Parmanov N. Innovative activity of small and mediumsized enterprises in Kazakhstan and factors of its development // Economic Annals-XXI, 2016, no. 158(3-4(2), рр. 57–60. URL: http://dx.doi.org/10.21003/ea.V158-13

14. Seitzhanov S.S., Kirdasinova K.A., Uskelenova A.T. Innovational Approach of Business Management in Kazakhstan // Journal of Social Sciences Research, 2018. URL: https://ideas.repec.org/a/arp/tjssrr/2018p692-697.html

15. Абылкасов Д. Продажи новых авто в Казахстане: итоги 2021 года. Новости Kapital.kz. URL: : https://kapital.kz/lifestyle/102406/prodazhi-novykh-avto-v-kazakhstane-itogi-2021-goda.html