Желілік өзара әрекеттесу білім және ғылым саласындағы серіктестіктің жаңа түрі ретінде

Индустриалды қоғамнан постиндустриалды қоғамға көшу, ең алдымен, рационализм идеяларын, инновация еркіндігін, идеяларды алға жылжытуды бірінші орынға қоятын ашық қоғамды құру арқылы анықталады. Ашық қоғам ашық құрылымдарды, соның ішінде жоғары білім беруді тудырады. Университеттер ұжымдық шығармашылықтың, оқудың және инновацияның платформасы ретінде әлеуметтік қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін ашылады, әсіресе экономиканы және тұтастай алғанда қоғамды өзгерту үшін жұмыс істейді. Бұл енді байланыстар жүйесі мен күшті халықаралық байланыстары бар жай ғана университеттер емес, олар қазірдің өзінде әртүрлі қатысушыларға ынтымақтастық, ресурстар мен тәжірибе алмасу арқылы жаңа білім беру және ғылыми өнімдерді жасауға мүмкіндік беретін нетворкингті жүзеге асыратын хабтар болып табылады. Бұл мақалада білім беру хабтарын құрудың әлемдік тәжірибесі талданады, олардың архитектурасының негізгі элементтері көрсетіледі. Д. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университетінің тәжірибесіне сүйене отырып, университеттің хабқа айналуы қоғам мойындаған, ғылымы мықты, инновациялық білім беру жобалары бар ұйымдар үшін заңды қадам деген болжам дәлелденді. Университет өмірінің желілік форматын құру әдістемесі жан-жақты сипатталған, білім беру және ғылыми салаларда университеттің желісін енгізудің жалпы әмбебап тәсілдерін әзірлеу процесін сипаттайды, университет әзірлеген хабтың тұжырымдамасы мен моделін негіздейді. ШҚТУ-дың желілік өзара әрекеттесу форматы білім беру, ғылыми-зерттеу және өндірістік салалардағы жобаларды сәтті жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

1. Образование для сложного общества: «Образовательные экосистемы для общественной трансформации». Доклад Global Education Futures. «Образование для сложного мира: зачем, чему и как?». Доклад о форуме Global Education Leaders’ Partnership. Moscow. 2018. URL: https://vbudushee.ru/upload/documents/obr_sloj_obsh.pdf.

2. Knight J., Wit H. Internationalization of Higher Education: Past and Future // International Higher Education, 2018, рр. 2–4. DOI:10.6017/ihe.2018.95.10715.

3. Ефремова Т.Ф. Новый словарь русского языка. Толково-словообразовательный. – М.: Русский язык, 2000.

4. Скворцов Л. Большой толково-объяснительный словарь русского языка. – М.: Мир и образование. 2020.

5. Заякина Р.А., Ромм М.В. Инновационный вуз как субъект сетевого взаимодействия // Высшее образование в России. – 2013. – № 4. – С. 119–124.

6. Императивы интернационализации / Отв. ред. М.В. Ларионова, О.В. Перфильева – М.: Логос, 2013. – 420 с.

7. Crist John T. Innovation in a Small State: Qatar and the IBC Cluster Model of Higher Education // The Muslim World. Volume 105. 2014. Рр. 93–115. URL: https://doi.org/10.1111/muwo.12082.

8. Найт Д. Образовательные хабы: кто вкладывает средства в их развитие? // Международное высшее образование. – 2015. – № 79. – С. 8–11. URL: https://forea.kpi.ua/zhurnal-mezhdunarodnoe-vyisshee-obrazov/.

9. Fazidah Ithnin, Shahrin Sahib, Chong Kuan Eng, Safiah Sidek, Raja Nor Safinas Raja Harun. Mapping the Futures of Malaysian Higher Education: A Meta – Analysis of Futures Studies in the Malaysian Higher Education Scenario // Journal of Futures Studies, 2018, no. 22(3), рр. 1–18. DOI:10.6531/JFS.2018.22(3).00A1

10. Электронный ресурс. URL: http://erasmusplusinrussia.ru/index.php/ru/home-ru-ru (дата обращения: 15.04.2022)

11. Краснова Г.А. Сетевое взаимодействие вузов: сравнительный анализ подходов к реализации сов местных образовательных программ в Китае и России // Вестник РУДН, серия Информатизация образования. – 2016. – № 3. – С. 123–129.

12. Лесин С.М., Махотин Д.А. Консорциум как форма сетевого взаимодействия научных и образовательных организаций для решения масштабных научно-образовательных задач // Интерактивное образование. – 2020. – № 5–6. – С. 31–34.