Бухгалтерлік есептегі жаңа технологиялар: автоматтандыру мен қателіктерді анықтауға арналған жасанды интеллект
https://doi.org/10.46914/1562-2959-2023-1-1-49-62
Аңдатпа
Қазіргі уақытта бухгалтерлердің IT-технологиялармен жұмыс істеу дағдыларын жетілдірудің жаңа бағыттарын анықтайтын бағдарламалық өнімдер бухгалтерлік жүйеде кеңінен қолданылады. Компаниялардың қаржылық ақпаратын талдау үшін қажет жаңа технологияларды зерттеу өзекті болып табылады. Зерттеудің мақсаты – жасанды интеллектке негізделген бухгалтерлік есепте қолданылатын заманауи технологияларды зерттеу. Ғылыми мақалада жасанды интеллект ұғымы және оны бухгалтерлік есепте қолдануы тереңдетілген; есепте жаңа технологияларды қолданудың негізгі тетіктері қарастырылған; бухгалтер мамандығының даму перспективалары анықталған. Бұл зерттеуде бухгалтерлік операцияларды есепке алудағы заманауи ақпараттық-аналитикалық мәселелер зерттелді. Ғылыми мақаланы жазу кезінде әртүрлі әдістер қолданылды, атап айтқанда жүйелеу және салыстыру. Зерттеудің өзіндік ерекшелігі мен құндылығы бухгалтерлік есепті автоматтандырудың заманауи тенденцияларын анықтау болып табылады. Зерттеудің жаңалығы бухгалтерлік есепті автоматтандыруды көбірек қолдану және бухгалтерлік бағдарламалық өнімдерді қолданудың негізгі мүмкіндіктері мен жағымсыз жақтарын зерттеу аясында бухгалтер мамандығы қызметінің бағыттарын дамыту перспективаларымен анықталады. Жүргізілген зерттеудің тәжірибелік маңыздылығы жетілдірілген және автоматтандырылған есепке алу жүйелерін енгізу саласындағы шешімдерді әзірлеумен сипатталады. Қорытындыда бухгалтерлік есепті жүргізу үшін ақпараттық технологиялардың жаңа мүмкіндіктері анықталып, жасанды интеллектті пайдаланудың оң жақтары атап өтілді.
Авторлар туралы
Ш. К. ОтелбайҚазақстан
м.э.н., ст. преподаватель.
г. Алматы
А. Ж. Досаева
Қазақстан
к.э.н., ассоциированный профессор.
г. Алматы
Ш. Ш. Молдахожаев
Қазақстан
м.ю.н., ст. преподаватель.
г. Алматы
Әдебиет тізімі
1. O’Leary D., Kingston J. Artificial intelligence in business II: Development, integration and organizational issues. The Knowledge Engineering Review. 2012, no. 9(1), pp. 1–19. DOI: 10.1017/S026988890000655X.
2. Bonnie G. Buchanan. Artificial intelligence in finance. Hanken School of Economics Department of Finance, Statistics and Economics. Helsinki, Finland. 2015. Р. 50.
3. Athey S. Machine learning and causal inference for policy evaluation / In Proceedings of the 21th ACM SIGKDD international conference on knowledge discovery and data mining. 2015, pp. 5–6.
4. Guo L., Shi F., Tu J. Textual analysis and machine leaning: Crack unstructured data in finance and accounting // The Journal of Finance and Data Science. 2016, no. 2(3), pp. 153–170.
5. Рожнова О.В. Гармонизация учета, аудита и анализа в условиях цифровой экономики // Учет. Анализ. Аудит. – 2018. – № 5(3). – C. 16–23.
6. Егорова С.Е., Богданович И.С. Перспективы применения информационных технологий в бухгалтерском учете в условиях глобализации бизнеса // Научно-технические ведомости СПбГПУ. Экономические науки. – 2019. – № 12(6). – С. 38–48. DOI: 10.18721/JE.12603.
7. Garifova L.F. Infonomics and the value of information in the digital economy // Procedia Economics and Finance. 2015, no. 23, pp. 738–743.
8. Антоненкова А.В., Неделькин А.А. Принципы организации учетно-аналитических процедур и модели документооборота в корпоративных информационных системах // Transportbusinessin Russia. 2012, no. 6, pp. 28–31.
9. Акмаров П.Б., Князева О.П. Перспективы и проблемы использования информационных технологий в автоматизации бухгалтерского учета // Научный журнал КубГАУ. – 2017. – № 130(06). – C. 139–154.
10. Shi F. Intelligence artificielle en comptabilité // BetterStudy. 2019. URL: https://blog.betterstudy.ch/intelligence-artificielle-en-comptabilite (дата обращения: 15.12.2021)
11. Siegel J. Trends in Accounting: Disruptive Technology Provides New Potential for Accounting Teams // FloQast. 2020. URL: https://floqast.com/blog/disruptive-technology-provides-new-potential-for-accounting-teams/ (дата обращения: 01.12.2022)
12. Мельник М.В. Развитие контрольных функций в системе управления экономическими субъектами // Труд и социальные отношения. – 2017. – № 28(1). – C. 3–16.
13. Булыга Р.П. Трансформация профессий бухгалтера и аудитора под влиянием «фактора информатизации» // Учет. Анализ. Аудит. – 2017. – № 1. – С. 6–23.
14. Одинцова Т.М., Рура О.В. Развитие видов, объектов и методов бухгалтерского учета в условиях цифровой экономики и информационного общества // Научно-технические ведомости СПбГПУ. Экономические науки. – 2018. – № 11(4). – С. 120–131.
15. Бойко И.П., Евневич М.А., Колышкин А.В. Экономика предприятия в цифровую эпоху // Российское предпринимательство. – 2017. – № 18(7). – С. 1127–1136.
16. Горелов Н.А., Кораблева О.Н. Проблемы производительности в контексте формирования наукоемкой цифровой экономики // Российское предпринимательство. – 2017. – № 18(19). – С. 2749–2758.
17. Damerji H., Salimi A. Mediating effect of use perceptions on technology readiness and adoption of artificial intelligence in accounting // Accounting Education. 2021, no. 30(2), pp. 107–130. DOI: 10.1080/09639284
18. Losbichler H. Limits of artificial intelligence in controlling and the ways forward: a call for future accounting research // Journal of Applied Accounting Research. 2021. ISSN: 0967-5426. (acceced: 13 January 2021) URL: https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/JAAR-10-2020-0207/full/html
19. Цивенко М.Ю. Трансформации профессии бухгалтера в условиях развития «цифровой экономики» // Молодой ученый. – 2017. – № 48. – С. 100–102.
20. Noordin N.A. The Use of Artificial Intelligence and Audit Quality: An Analysis from the Perspectives of External Auditors in the UAE // The Journal of Risk Financial Manag. 2022, no. 15(8). pp. 339. URL: https://doi.org/10.3390/jrfm15080339
21. Anca Antoaneta Vărzaru. Assessing Artificial Intelligence Technology Acceptance in Managerial Accounting // Department of Economics, Accounting and International Business. University of Craiova, Romania. 2022, no. 11(14), pp. 22–56. URL: https://doi.org/10.3390/electronics11142256
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Отелбай Ш.К., Досаева А.Ж., Молдахожаев Ш.Ш. Бухгалтерлік есептегі жаңа технологиялар: автоматтандыру мен қателіктерді анықтауға арналған жасанды интеллект. «Тұран» университетінің хабаршысы. 2023;(1):49-62. https://doi.org/10.46914/1562-2959-2023-1-1-49-62
For citation:
Otelbay Sh.K., Dossayeva A.Zh., Moldakhodzhaev Sh.Sh. New technologies in accounting: artificial intelligence for automation and error detection. Bulletin of "Turan" University. 2023;(1):49-62. (In Russ.) https://doi.org/10.46914/1562-2959-2023-1-1-49-62