Коронавирус пандемиясының ШҚО-ның аграрлық саласына және оның инновациялық әлеуетіне ықпалын талдау

Әлемде COVID-19 коронавирусының таралуынан туындаған дағдарыс адамзат қызметінің барлық салаларында, соның ішінде азық-түлік өндірісі мен ауыл шаруашылығы саласында жаһандық өзгерістерге әкелді. Берілген мақалада COVID-19 коронавирус пандемиясының ШҚО-ның аграрлық өнеркәсібі кәсі-порындарының даму деңгейіне жасаған ықпалы зерттеуге салынды. Ағымдағы жылдың соңғы 11–12 ай көр-сеткіштері өткен жылдың сәйкес мерзімдегі көрсеткіштерімен салыстырылғандағы ауыл шаруашылық өнім-дерінің негізгі түрлерін натуралдық және ақшалай түрде өңдіру көлемдерінің өзгеру деңгейіне ерекше назар аударылды. Коронадағдарыстың аграрлық салаға жасаған ықпалы, оның белгілі бір мөлшердегі төмендеуіне әкелгені анықталды, алайда бұл ықпал шамамен төмен болып, тіпті кейбір өнім түрлері бойынша даму, жақсару нәтижелері де байқалғанын атап көрсету керек. Азық-түлік бағасының жоғарылауы байқалады, оның себебі кәсіпорындардың шығындарының өсуі, тұтынушылардың қалауының өзгеруіне және азық-түлік сатып алу психологиясына байланысты тұтыну нарығында болған өзгерістер. Мақалада, сонымен қатар, аграрлық өнеркәсібінің инновациялық әлеуетін және цифрлық технологияларды пайдалануға қатысты дағдарыс кезінде пайда болған жаңа мүмкіндіктер қарастырылып, оларды қолданудың болжамдық бағасы берілді.

1. Панарина В.И., Кошечкин Ю.В., Барабанова С.Н. Социальные факторы как основа устойчивого развития сельских территорий // Вестник сельского развития и социальной политики. – 2017. – № 1(13). URL: https://cyberleninka.ru/article/n/sotsialnye-faktory-kak-osnova-ustoychivogo-razvitiya-selskih-territoriy (дата обращения: 12.09.2022)

2. Карницкая Э.Н., Дмитриева А.Г. Анализ факторов, влияющих на развитие социальной инфраструктуры села Чувашии // Агропродовольственная экономика. – 2015. – № 8. – С. 25–34.

3. Полухина М.Г. Проблема закрепления молодых специалистов на селе / М.Г. Полухина // АПК: экономика, управление. – 2017. – № 2. – С. 77–82 .

4. Голубева А.И., Воронова Л.В., Дугин А.Н., Дорохова В.И., Суховская А.М. Социально-экономическое развитие сельских территорий – главный фактор устойчивости аграрной сферы // Научно-технологическое развитие АПК: проблемы и перспективы. – М.: ВИАПИ имени А.А. Никонова: «Энциклопедия российских деревень», 2016. – С. 173–179. ISBN 978-5-905214-40-0.

5. Голубева А.И., Воронова Л.В., Суховская А.М., Дорохова В.И., Дугин А.Н. Устойчивое развитие сельских территорий: состояние и перспективы // История, состояние и перспективы агроэкономической науки и образования: материалы международной научно-практической конференции, 3–4 июня 2016 г., ФГБОУ ВО Воронежский ГАУ. – Воронеж: ФГБОУ ВО Воронежский ГАУ, 2016. – С. 79–87. ISBN 978-5-7267-0884-3.

6. Пикушина М.Ю. Формирование системы индикаторов устойчивого развития Рязанской области / М.Ю. Пикушина, В.С. Отто, Т.Ю. Сомова // Российский научный журнал. – 2014. – № 2(40). – С. 260– 268.

7. Черкашина Л.В. Социальное проектирование как инструмент повышения устойчивости развития муниципальных образований / Л.В. Черкашина // Журнал гуманитарных наук. – 2016. – № 4(16). – С. 81–85.

8. Добрунова А.И. Управление устойчивым социально-экономическим развитием сельских территорий / А.И. Добрунова, А.А. Сидоренко // Проблемы и перспективы инновационного развития агротехнологий: материалы XIX Международной научно-производственной конференции. – Белгород: ФГБОУ ВО Белгородский ГАУ, 2015. – С. 146–147.

9. Добрунова А.И. Управление социально экономическим развитием сельских территорий / А.И. Добрунова, Н.П. Епифанцев, А.А. Сидоренко и др. // Экономика и предпринимательство. – 2015. – № 10–1(63–1). – С. 773–778.

10. International Monetary Fund. Latest World Economic Outlook Growth Projections. Oktober, 2020. URL: https://www.imf.org/en/Publications/WEO/Issues/2020/09/30/world-economic-outlook-october-2020

11. Пищевая промышленность в период пандемии. Интернет-журнал компании Ингридиенты и развитие. – Июнь 2020 г. URL: https://ingredienty-razvitie.ru/stati/piwevaya-promyshlennost-v-period-pandemii/

12. Департамент Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК по ВКО. Социально-экономическое развитие ВКО. – Январь-декабрь 2021 года и январь-ноябрь 2022 года.

13. Кулекеев Ж. О последствиях COVID-кризиса для экономики Казахстана. Что же нас ждет? – 19.08.2020 г. URL: https://inbusiness.kz/ru/news/zhaksybek-kulekeev-o-posledstviyah-covid-krizisa-dlya-ekonomiki-kazahstana-chto-zhe-nas-zhdet

14. Удар по продовольственной системе. Выводы, сделанные за время эпидемии COVID-19. – 14.08.2020. URL: https://roscongress.org/materials/udar-po-prodovolstvennoy-sisteme-vyvody-sdelannye-za-vremya-epidemii-covid-19/

15. Департамент Бюро национальной статистики по ВКО. Об инновационной деятельности пред-приятий в Восточно-Казахстанской области. – 2020. – Серия 14.

16. Кондратьев Н.Д. Большие циклы конъюнктуры и теория предвидения / Сост. Ю.В. Яковец. – М.: Экономика, 2002. – 768 с. ISBN 5-282-02181-1