Астық өнімдері кіші кешенінің салалық сегменттерінің жұмысын бағалау
https://doi.org/10.46914/1562-2959-2023-1-1-336-348
Аңдатпа
Ұлттық азық-түлік проблемасын шешу негізінен АӨК-нің жүйе құраушы сегментінің астық өнімінің кіші кешенінің қарқынды дамуына байланысты. Агроөнеркәсіптік кешеннің аталған секторының басымды-ғы астықтың стратегиялық маңыздылығымен байланысты, оған әр түрлі агроазық-түлік құрылымдарының және оның негізінде халықтың азық-түлік өнімдерінің үнемі қажеттілігіне байланысты. Осыған байланысты нысаналы бағдарларға қол жеткізудің қазіргі заманғы қағидаттарын ескере отырып, астық өнімдері кіші кешенін дамытудың перспективалық бағыттарын негіздеудің объективті қажеттілігі бар. Ағымдағы кезеңдегі әлеуметтік-экономикалық жағдайлардың күрделілігін ескере отырып, ұлттық экономиканың неғұрлым сұранысқа ие секторларындағы астық өнімдері кіші кешені ауыл шаруашылық кластеріне кіреді. Осыған байланысты ұлттық саясаттың басым бағыты аграрлық сектордың әртүрлі салаларында құлдырауды бол-дырмау ғана емес, сонымен қатар ел ішіндегі қажеттіліктерді толық қамтамасыз ету үшін де, экспортты ұлғайту үшін де өнім шығару көлемін ұлғайтуды қамтамасыз ету болып табылады. Мұндай тәсіл АӨК барлық субъектілерінің күш-жігерін біріктіруді, қызметті үйлестіруді және жоғары түпкі нәтижеге қол жет-кізуге нысаналы бағыттылықты талап етеді. Мақалада Қазақстан экономикасының салаларында өндірісті дамыту өндірістік – шаруашылық қызметті жүзеге асырудың жаңа, неғұрлым тиімді нысандарын іздеу мен пайдалануды талап ететіні атап өтілді. Бұл мәселені шешудің негізгі әдістерінің бірі «шикізат ресурстарын өңдеу – дайын өнім шығару» технологиялық тізбегінде ұдайы өндіру циклінің барлық буындарын бірыңғай кешенде біріктіруге мүмкіндік беретін тауар өндірушілерді интеграциялау болып табылады.
Авторлар туралы
П. Д. БейсековаҚазақстан
Докторант.
Астана қ.
М. М. Сауранова
Қазақстан
э.ғ.к., сениор-лектор.
Алматы қ.
А. Ильяс
Ресей
э.ғ.к., сениор-лектор.
Алматы қ.
Л. М. Есахметова
Қазақстан
Лектор.
Алматы қ.
Әдебиет тізімі
1. Программа по развитию агропромышленного комплекса в Республике Казахстан на 2019–2020 годы «Агробизнес–2020» от 18 февраля 2019 года, № 151.
2. Алтухов А.И. Парадигма продовольственной безопасности России: монография / А.И. Алтухов. – М.: Фонд «Кадровый резерв». – 2019. – 682 с.
3. Мизанбекова С.К., Калыкова Б.Б., Турашбеков Н.А. Система сбыта зерна как условие стабильности продовольственного рынка // Проблемы агрорынка. – 2021. – № 4(4). – С. 128–135. URL: https://doi.org/10.46666/2021-4.2708-9991.14
4. Tireuov K., Mizanbekova S., Kalykova B., Nurmanbekova G. Towards food security and sustainable development through enhancing efficiency of grain industry // Enterpreneurship and Sustainability Issues. – 2018. – № 6(1). – С. 446–455. URL: http://doi.org/10.9770/jesi.2018.6.1(27)
5. Нургалиева А.А., Сартова Р.Б., Сарсенбаева А.А., Шафеева Л.А. Анализ современного состояния экономики агропромышленного комплекса // Вестник университета «Туран». – 2022. – № 2(94). – С. 125–135. URL: https://doi.org/10.46914/1562-2959-2022-1-2-125-135
6. Джолдасбаева Г.К., Есахметова Л.М. Экспорт продукции зерноперерабатывающих предприятий // Проблемы агрорынка. – 2020. – № 2. – С. 126–133.
7. Айтжанова Г.О., Садыкова А.К., Касымова Б.Т. Финансовые стимулы развития агропромышленного комплекса Республики Казахстан // Вестник КазУЭФиМТ. – 2022. – № 1(46). – С. 277–282. DOI: 10.522602304-7216.2022.1(46).36
8. Дабылтаева Н.Е., Нуртаева А. Состояние и перспективы развития сельскохозяйственной кооперации Казахстана // Вестник университета «Туран». – 2022. – № 1(93). – С. 36–41. URL: https://doi.org/10.46914/1562-2959-2022-1-1-36-41
9. Смагулова Ш.А., Кожахметова Д.Ш., Жакупова С.Т. Зерновой рынок Казахстана: анализ конъюнктуры, конкурентные преимущества // Проблемы агрорынка. – 2022. – № 3. – С. 98–106. URL: https://doi.org/10.46666/2022-3.2708-9991.11
10. Рустембаев Б.Е., Шуленбаева Ф.А., Тлеубаев А.Б. Технический парк зернового подкомплекса Казахстана: состояние и перспективы // Проблемы агрорынка. – 2022. – № 2. – С. 13–25. URL: https://doi.org/10.46666/2022-2.2708-9991.01
11. Бейсекова П.Д., Болаткызы С., Абуталипова Ж.А. Особенности зернопродуктового кластера: рыночная переориентация // Проблемы агрорынка. – 2022. – № 1(1). – С. 120–127. URL: https://doi.org/10.46666/2022-1.2708-9991.14
12. Тлеубердиева С.С., Молдашева А.Б., Алпысбаева А.К., Олейник Л.В. Экономические механизмы роста сельскохозяйственной продукции // Вестник университета «Туран». – 2021. – № 2. – С. 114–120. URL: https://doi.org/10.46914/1562-2959-2021-1-2-114-120
13. Асанова Г.А., Сагинбаева М.Б., Темирова А.Б., Нургалиева Ж.Е. Разработка модели повышения деловой активности личных подсобных хозяйств в республике Казахстан // Вестник КазУЭФМТ. – 2021. – № 3. – C. 74–82. DOI: 10.52260/2304-7216.2021.3(44).9.
14. Уркумбаева А.Р., Бейсекова П.Д. Развитие инновационных процессов в пищевой промышленности Казахстана // Вестник университета «Туран». – 2020. – № 1. – С. 24– 247.
15. Dzholdasbaeva G., Beisekova P. Cluster metod and interaction mechanisms in the organization of grain production // Доклады НАН РК. – 2021. – № 1. – С. 119–124. URL:https://journals.nauka-nanrk.kz/reports-science/article/view/309
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Бейсекова П.Д., Сауранова М.М., Ильяс А., Есахметова Л.М. Астық өнімдері кіші кешенінің салалық сегменттерінің жұмысын бағалау. «Тұран» университетінің хабаршысы. 2023;(1):336-348. https://doi.org/10.46914/1562-2959-2023-1-1-336-348
For citation:
Beisekova P.D., Sauranova M.M., Ilyas A., Yesakhmetova L.M. Assessment of the industry segments functioning of the grain products sub-complex. Bulletin of "Turan" University. 2023;(1):336-348. (In Kazakh) https://doi.org/10.46914/1562-2959-2023-1-1-336-348