Халықаралық туризм аймақтардың инклюзивті даму құралы ретінде

Мақаланың негізгі мақсаты аймақтарды дамытуда халықаралық туризмнің инклюзивті құралы ретінде туристік бағыттардың тұрақты даму модельдерін қалыптастыру мен туристік бағыттардың тұрақты даму моделін құру арқылы аймақтардың тұрақты даму индикаторлары арасындағы өзара байланыс дәрежесін анықтау. Жағдайды талдау мақсатында авторлар Шығыс Қазақстан, Алматы облыстары және Алматы қаласын қамтитын модельді қарастырады. Зерттеу барысында туризм саласындағы аймақтарды дамытудың инклюзивті көрсеткіштері жүйесіндегі алты негізгі көрсеткіштердің тұжырымдамалық мәні мен әсеріанықталды. Әлем бойынша қызмет көрсету саласы қарқынды дамып, миллиондаған адамдарды жұмыспен қамтып отыр, сонымен қатар, осы саланың инклюзивті бағытта даму үдерісі халықаралық ұйымдар мен дамыған мемлекеттердің Ұлттық даму стратегияларындағы негізгі бағыттардың бірі. Сондықтан жұмыстың өзектілігі халықаралық туризмді аймақтарды инклюзивті дамыту құралы ретінде зерттеуде жатыр. Зерттеудің негізгі әдістері жалпылау, салыстыру, экономикалық және статистикалық талдау болды, сонымен қатар үлес салмағының дәрежесі мен мәнін анықтауға арналған көрсеткіштердің орташа арифметикалық мәні, корреляциялық талдау және Пирсон сызықтық корреляция коэффициенттері қолданылды. Авторлар туристік бағыттардың тұрақты даму моделін құрудың негізі ретінде мақсаттарға қол жеткізуге әсер ететін басқару үдерісі мен көрсеткіштерін біріктіру және жүйелеу құралы ретінде кешенді тәсілді ұсынады. Туристік аймақтарды дамытуда тұрақтылықтың қажетті деңгейін қамтамасыз ету саласында механизмді қалыптастыру ұсынылады.

1. «ҚР-ң туризм саласын дамыту» Заңнамасы. 2001 ж.13 маусым. URL: https://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z010000211_

2. «ҚР-ң туризм саласын 2019–2025 жылдары дамытуға бағытталған Мемлекттік бағдарлама. 2019 жыл 31 мамыр № 360 қаулысы. URL: https://adilet.zan.kz/kaz/docs/P1900000360

3. Об утверждении Концепции развития туристской отрасли Республики Казахстан на 2023–2029 годы. Постановление Правительства Республики Казахстан от 28 марта 2023 года № 262 қаулысы. URL: https://www.gov.kz/legalacts/details/P2300000262?lang=

4. «Әділетті мемлекет. Біртұтас ұлт. Берекелі қоғам» ҚР Президенті Қ.К. Тоқаев халыққа жолдауы. 2022 ж. 1 қыркүйек. URL: https://www.akorda.kz/ru/poslanie-glavy-gosudarstva-kasym-zhomarta-tokaeva-narodu-kazahstana-181130

5. «Әділ Қазақстанның экономикалық бағыты». ҚР Президенті Қ.К. Тоқаев халыққа жолдауы. 2023 ж. 1 қыркүйек. URL: https://www.akorda.kz/ru/poslanie-glavy-gosudarstva-kasym-zhomarta-tokaeva

6. Inclusive growth commission: making our economy work for everyone. Report of the Commission on Inclusive Growth. March 7, 2017. URL:https://www.thersa.org/projects/archive/public-services-communities/i

7. Пахомова Н.В. Инклюзивный устойчивый рост: приоритеты, индикаторы, международный опыт, потенциал согласования с моделью реиндустриализации / Н.В. Пахомова, К.К. Рихтер, Г.Б. Малышков // ПСЭ. – 2014. – № 3 (51). – С. 15–24.

8. The Global Competitiveness Report 2017. Insight Report. The Inclusive Growth and Development Report 2017. URL: https://www3.weforum.org/docs/WEF_Forum_IncGrwth_2017.pdf

9. Porter M. Indicators of social progress // Analytical annual report. The Social Progress Imperative. 2022. URL: https://www.socialprogress.org/

10. «2023–2029 жылдарға бағытталған туризм саласын дамыту концепциясы». ҚР-ң Спорт және туризм министрлігі. 2023 жыл 28 наурыз № 262 қаулысы. URL: adilet.zan.kz/kaz/docs/P2300000262

11. Якименко М.В., Ресева О.З. Обзор современного состояния и перспективы развития инклюзивного туризма в России: формирование комплексного представления // Сервис в России и за рубежом. – 2021. – Т. 15. – № 3. – С. 27–36.

12. Семченко И.В., Нежельченко Е.В., Ясенок С.Н., Болтенко Ю.А. Формирование современного взгляда на развитие инклюзивности в туризме // Научный результат. Технологии бизнеса и сервиса. – 2021. – Т. 7. – № 4. – С. 34–50.

13. Jun L., Qamruzzaman M. Does Tourism Induce Sustainable Human Capital Development in BRICS Through the Channel of Capital Formation and Financial Development? Front. Psychol. 06 April 2022. Vol. 13. URL: https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.804349

14. Gillovic B., McIntosh A. Accessibility and Inclusive Tourism Development: Current State and Future Agenda. School of Hospitality and Tourism, Auckland University of Technology, Auckland 1010, New Zealand. Sustainability. 2020. Vol. 12. Р. 2–15. URL: https://ideas.repec.org/a/gam/jsusta/v12y2020i

15. Петрова А.С. О возможностях развития инклюзивного туризма в Pоссии: региональный опыт // BENEFICIUM. – 2020. – № 3(36). – С. 28–34. URL: http://doi.org/10.34680/BENEFICIUM.

16. Алдашева А.А. Международный туризм это будущее страны. Политическая и социальная история // Исторические и социально-политические науки. – 2020. – Том 1. – № 64. URL: https://bulletin-histsocpolit.kaznpu.kz/