Қазақстандық банктерді цифрландыру
https://doi.org/10.46914/1562-2959-2024-1-4-62-74
Аңдатпа
Қаржы саласы, оның ішінде банк секторы дәстүрлі түрде өз клиенттері үшін инновациялық технологиялар мен цифрлық сервистерді енгізуде көшбасшы болып табылады. Цифрлық өнімдер мен шешімдер қаржылық қызметтерді тез және ыңғайлы алуға көмектеседі, ал қолжетімді және қолдануға оңай сервистер қазақстандық қаржы институттарының ажырамас бөлігіне айналады. Қазірдің өзінде банктік қызметтерді қашықтан және биометриялық технологияларды қолдана отырып алуға болады. Сонымен қатар, Қазақстанда банктердің «гибридті» клиенттерінің саны өсуде. Қазақстандық банктер банктік шотты онлайн ашу және биометриялық технологияларды (саусақ іздері, дауыс және бетті тану) пайдалану бойынша жаңа шешімдерді енгізуде. Заңды тұлғалардың банктік шотты онлайн ашу және электрондық үкімет порталы арқылы оларды мемлекеттік тіркеу кезеңінде міндетті сақтандыру шартын жасасу үшін сервис іске қосылды, яғни жаңадан құрылатын заңды тұлға бір электрондық рәсім шеңберінде мемлекеттік тіркеуден өте алады, осындай сервисті ұсынатын екінші деңгейдегі банктердің бірінде өз қалауы бойынша банктік шот аша алады. Осылайша, қаржылық қызметтердің жаңа цифрлық жүйесін қалыптастыру процесі белсенді жүріп жатыр. Қазақстанның банк жүйесін цифрландыру процесін зерттеудің ғылыми жаңалығы мынада: авторлар цифрландыру және жаңа ақпараттық өнімдерді қолдануда екінші деңгейдегі қазақстандық банктердің қызметін жетілдіру бойынша нақты ұсынымдар ұсынады. Aтап айтқанда: шағын және орта бизнеспен айналысатын компаниялар мен кәсіпорындар үшін нақты цифрлық стратегияны әзірлеу, өйткені қазіргі уақытта олар кибер қауіптерге және жаңа (disruptive) технологиялардың тәуекелдеріне байланысты белгілі бір теріс сын-қатерлер. Цифрландыру процесін тұрақты дамыту үшін ұзақ мерзімді инновациялық даму институттарын құру және нақты сектордағы нақты жобалардан тұратын бағдарламаның прагматикалық басталуын қамтамасыз етеді. Зерттеудің практикалық маңыздылығы екінші деңгейдегі қазақстандық банктерге Open API және Open Banking және т.б. сияқты жаңа ақпараттық өнімдерді енгізуді жалғастыруға бағытталған. Авторлар қазақстандық банк жүйесіндегі ағымдағы ахуалды талдау негізінде ғылыми зерттеудің негізгі мақсаты болып табылатын және оның нәтижелерінің тәжірибелік маңыздылығын көрсететін банктік шотты онлайн ашу бойынша жаңа шешімдерді белсенді түрде енгізуді ұсынады.
Авторлар туралы
К. Ж. БертаеваҚазақстан
э.ғ.д., профессор
Алматы қ.
Д. О. Оналтаев
Қазақстан
э.ғ.к., профессор
Алматы қ.
К. Т. Акимбаева
Қазақстан
докторант
Алматы қ.
А. Т. Исаева
Қазақстан
э.ғ.к., доцент
Алматы қ.
Әдебиет тізімі
1. Благоев В.И., Шустова Е.П. Оценка качества услуг интернет банкинга на примере банков Казахстана // Наука о человеке: гуманитарные исследования. – 2022. – № 4. – С. 139–147.
2. Асланова Н. Цифровизация в Казахстане: основные проблемы и вызовы. – 2022. – № 3. – С. 12–16.
3. Ковалев М.М., Головенчик Г.Г. От финтех-компаний – к цифровым банкам // Вестник Ассоциации белорусских банков. – 2018. – № 8. – С. 13–24.
4. Ernst & Young. Режим доступа: EY Global Banking Outlook 2019. URL: https://www.ey.com/Publication/vwLUAssets/Global_Banking_Outlook_2019.
5. Семеко Г.В. Технологии финансовых услуг в 2020 году и в дальнейшем: революционные перемены // Pricewater house Coopers. URL: https://www.pwc.ru/ru/banking/publications/_FinTech (дата обращения: 31.03.2020)
6. Кронк Дж. Цифровая трансформация финансовых услуг – надёжное вложение в будущее // Cisco. URL: https://www.cisco.com/c/dam/m/ru_ru_Financial_ru.pdf 4
7. Семеко Г.В. Технологии финансовых услуг в 2020 году и в дальнейшем: революционные перемены // Pricewater house Coopers. URL: https://www.pwc.ru/ru/banking/publications/_FinTech (дата обращения: 31.03.2020)
8. Дьячков А.А. Особенности цифровизации банковской среды: отечественный и зарубежный опыт // Экономика и бизнес: теория и практика. – 2019. – № 7. – С. 29–33.
9. Жантурина А., Ибрагимов М. Обзор индустрии и цифровой инфраструктуры // Финтех рынок Казахстана. – 2024. – 2-е издание. – С. 8.
10. Омельчук Н. Как FinTech меняет мир финансов: исследование EY. URL: https://etoday.kz/finances/29538-kak-fintech-menyaet-mir-finansov-issledovanie-ey/
11. Финансовая импровизация / Онлайн-конференция об информационных технологиях в финансовом секторе Казахстана. Profit Retail Day. – Алматы, 2021.
12. ИКТ-рынок Казахстана. Текущее состояние и прогнозы развития до 2027 года. – 2023. – С. 18. URL: https://www.gov.kz/uploads/2024/2/12/0c6500bbaaa333b76e0c1101971415f4_original.8081299
13. Энелане Н. Цифровая экономика: банковский сектор делает шаг вперед. URL: http://informburo
14. «Invest Online» – удобное инвестирование в ценные бумаги через мобильное приложение или веб-сайт. URL: https://cdb.kz/sistema/novosti/invest-online-udobnoe-investirovanie-vtsennye-bumagi-cherez-mobilnoe-prilozhenie-ili-veb-sayt
15. Цифровые банки Казахстана: численность активных пользователей онлайн-сервисов банков перевалила за 22 миллиона. URL: https://www.banker.kz/news/tsifrovye-bankikazakhstana-chislennost-aktivnykh
16. О развитии Open API и Open Banking в Казахстане на 2023–2025 годы. URL: https://nationalbank.kz/ru/news/informacionnye-soobshcheniya/14684
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Бертаева К.Ж., Оналтаев Д.О., Акимбаева К.Т., Исаева А.Т. Қазақстандық банктерді цифрландыру. «Тұран» университетінің хабаршысы. 2024;(4):62-74. https://doi.org/10.46914/1562-2959-2024-1-4-62-74
For citation:
Bertayeva K.Zh., Onaltayev D.O., Akimbayeva K.T., Issaeva A.T. Digitalization of Kazakhstani banks. Bulletin of "Turan" University. 2024;(4):62-74. (In Kazakh) https://doi.org/10.46914/1562-2959-2024-1-4-62-74