Медициналық туризмнің әлемдік тәжірибесі: Түркияның табысты тәжірибелері және олардың проблемаларды, кедергілер мен перспективаларды ескере отырып қазақстанда бейімделуі

Медициналық туризм – заманауи әлеуметтік-экономикалық үрдістерді бейнелейтін және әлемдік экономиканың маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. Бұл мақалада Түркия мен Қазақстандағы медициналық туризмнің салыстырмалы талдауы жүргізіледі, сондай-ақ Қазақстанда осы саланы дамыту үшін бейімдеуге болатын Түркияның табысты тәжірибесі қарастырылады. Тақырыптың өзектілігі Қазақстан экономикасын әртараптандыру қажеттілігімен және елдің медициналық туризм нарығындағы бәсекеге қабілеттілігін арттыру мақсатымен байланысты. Соңғы онжылдықта Түркия мемлекеттік қолдау, тиімді маркетинг, бәсекеге қабілетті баға саясаты және медициналық қызметтердің халықаралық сапа стандарттарын белсенді енгізу арқылы осы салада көшбасшылардың біріне айналды. Зерттеудің мақсаты – Түркия мен Қазақстандағы медициналық туризмді салыстырмалы талдау негізінде Қазақстан Республикасында осы саланың әлеуетін арттыру бойынша ұсынымдар әзірлеу. Зерттеу мынадай аспектілерді қамтиды: дамыған елдердегі медициналық туризмнің қазіргі жағдайын талдау, медициналық қызметтердің сапасын салыстырмалы бағалау, мемлекеттік қолдау деңгейін және маркетингтік стратегияларды зерттеу. Талдау нәтижелері Қазақстандағы медициналық туризмді дамытуға ықпал ететін күшті жақтарын анықтауға мүмкіндік береді. Сондай-ақ ұлттық ерекшеліктер мен елдердің заманауи экономикалық даму тенденцияларын ескере отырып, Түркияның табысты тәжірибесін бейімдеу бойынша ұсынымдар берілген. Бұл зерттеу практикалық маңызға ие, өйткені ол Қазақстандағы медициналық туризмді дамыту стратегиясын қалыптастыруға ықпал етеді. Бұл өз кезегінде елдің экономикалық өсімінің қозғаушы күші бола алады және пандемиядан кейінгі кезеңде туризм индустриясын қалпына келтіру жағдайында халықтың өмір сүру сапасын жақсартуға мүмкіндік береді.

1. Всемирная организация здравоохранения (ВОЗ). Глобальный доклад о медицинском туризме // Официальный сайт Всемирной организации здравоохранения. URL: https://www.who.int (дата обращения: 28.12.2024)

2. Connell J. Medical Tourism: Sea, Sun, Sand and... Surgery // Tourism Management Perspectives. 2020. Vol. 34. No. 7. Р. 334–347.

3. Байменова А.С., Жакенова С.Р., Айдаралиев А.А. Кластерный анализ стран СНГ для развития медицинского туризма в Казахстане // Социальные аспекты здоровья населения. – 2020. – № 66(5). – С. 11. URL: http://vestnik.mednet.ru/content/view/1204/30/lang,ru/

4. Перспективы медицинского туризма стран ЕАЭС / Материалы XXI Национальной научной конференции с международным участием «Модернизация России: приоритеты, проблемы, решения». Вып. 17. Oтв. ред. В.И. Герасимов. – М., 2022. – Ч. 1. – 1309 с.

5. Всемирная организация здравоохранения (ВОЗ). Глобальный доклад о медицинском туризме // Официальный сайт Всемирной организации здравоохранения. URL: https://www.who.int, свободный (дата обращения: 04.01.2025)

6. Jones C.A., Keith L.G. Medical Tourism: Ethical Perspectives // Journal of Medical Ethics. 2021. Vol. 47. No. 8. Р. 534–540.

7. Şenel E., Şahin B. The Role of Turkey in Global Medical Tourism: Opportunities and Challenges // Global Health Journal. 2022. Vol.14. No.3. Р. 215–223.

8. Развитие медицинского туризма в Казахстане: текущее состояние и перспективы // Официальный сайт Kazakh Tourism. URL: https://kaztourism.kz (дата обращения: 17.11.2024)

9. Индекс качества жизни по городам 2025 г. Официальный сайт UNWTO. URL: https://www.numbeo.com/quality-of-life// (дата обращения: 19.11.2024)

10. Joint Commission International. Перечень аккредитованных организаций // Официальный сайт Joint Commission International. URL: https://www.jointcommissioninternational.org/who-we-are/accreditedorganizations/#sort=%40aoname%20ascending&numberOfResults=100&f:@aocountry (accessed: 05.01.2025)

11. OECD. Trends in Health and Medical Tourism // OECD Publishing. 2022. Vol. 4. No. 3. Р. 589–599.

12. Timur S., Dursun A. Medical Tourism in Turkey: Policies and Achievements // International Journal of Health Economics and Policy. 2021. Vol. 15. No. 4. P. 342–350.

13. Zhang X., Li Y. Digital Transformation in Medical Tourism: Lessons from Asia // International Journal of Digital Health. 2023. Vol. 6. No. 2. P. 159–172.

14. База данных Scopus. Recent Advances in Medical Tourism URL: https://www.scopus.com (дата обращения: 11.12.2024)

15. База данных Web of Science. Medical Tourism: Trends and Implications for Economic Development. URL: https://www.webofscience.com (дата обращения: 18.12.2024)

16. Arif F., Saeed A. Medical Tourism: Challenges and Strategies for Emerging Markets // Journal of Travel Medicine. 2020. Vol. 27. No. 2. P. 64–89.

17. Nguyen H.T., Tran T.H. The Role of Infrastructure in Health Tourism Development: Evidence from Emerging Economies // Tourism Economics. 2021. Vol. 28. No. 3. P. 459–478.