Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қаржы ресурстарын қалыптастыру мен пайдалануға ақша-несие және бюджет-салық құралдарының өзара байланысының әсері

Экономиканы реттеудің қазіргі заманғы жағдайында ақша-несие, бюджет-салық құралдарын пайдаланудың маңызы зор. Мақалада олардың республика экономикасына кешенді әсері туралы айтылады. Статистикалық материалдарды талдау негізінде әлеуметтік-экономикалық міндеттерді шешу үшін бюджет-салық құралдарын пайдалану механизмінде белгілі бір кемшіліктер анықталды. Мақала бюджет қаражатын пайдаланудың тиімділігін арттыру, қаржы ресурстарының балансына негізделген республиканың қаржы ресурстарын қалыптастыру және басқару жөніндегі ұсыныстарды негіздейді. Бұл бюджет-салық саясаты мен ақша-кредит саясатының арасындағы байланысты қамтамасыз етеді және соның негізінде табиғи-құнды пропорциялардың заңдылықтары мен үрдістерін талдауға мүмкіндік береді. Бұл ҚР Үкіметінің 2020-2022 жылдарға арналған орта мерзімді фискалдық саясатын әзірлеу, екінші деңгейдегі банктер үшін қор нарығында мемлекеттік бағалы қағаздарды сатып алуға және олардың валюта нарығына қатысуына шектеу қою. Сонымен бір мезгілде республикада кредит берудің базалық ставкасын төмендетуді қайта қараған жөн. Шығыстардың қалыптасқан құрылымы экономиканы дамытуға, сондай-ақ сұраныс көлемін кеңейтуге бағытталмаған. Осыған байланысты бюджет тапшылығы одан әрі төмендетумен және қызмет көрсетуге және қарыздарды өтеуге арналған шығындарды азайтумен шығыстардың басымдықтарын қайта қарастыру қажет. Осы ұсыныстардың барлығы жергілікті атқарушы органдардың салықтық базасын ұлғайтуға, сонымен қатар бюджет-салықтық және несиелік ресурстардың республика экономикасына әсерінің тиімділігін арттыруға ықпал етеді.

финансовые ресурсы, регулирование экономики, дефицит бюджета, бюджетные средства, фискальная политика, приоритеты расходов, financial resources, economic regulation, budget deficit, budget funds, fiscal policy, spending priorities, қаржы ресурстары, экономиканы реттеу, бюджет тапшылығы, фискалдық саясат, шығыстардың басымдықтары

1. Послание главы государства Касым-Жомарт Токаева народу Казахстана «Конструктивный общественный диалог - основа стабильности и процветания Казахстана» от 2 сентября 2019 г.: https://www.akorda.kz/ru/addresses/addresses_of_president/poslanie-glavy-gosudarstva-kasym-zhomarta-tokaeva-narodu-kazahstana (дата обращения: 18.05.2020).

2. Зейнельгабдин А.Б. Денежная система и ее роль в современных условиях // Журнал «Государственный аудит». - 2013. - № 4. - С. 24.

3. Заключение Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета к Отчету правительства РК об исполнении республиканского бюджета за 2018 год: https://www.gov.kz/memleket/entities/esep?lang=ru (дата обращения: 19.05.2020).

4. Заключение Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета по оценке проекта Закона «О республиканском бюджете на 2020-2022 годы»: https://www.gov.kz/memleket/entities/esep?lang=ru (дата обращения: 19.05.2020).

5. Платежный баланс Республики Казахстан за 2015-2018 годы: https://www.nationalbank.kz/?docid=3329&switch=russian (дата обращения: 20.05.2020 г.).