Әр түрлі өлшемдер тұрғысынан қазақстанның екінші деңгейдегі банктерінің меншікті капиталын өзекті бағалау

Мақала екінші деңгейдегі банктердің меншікті капиталының динамикасын талдаудың теориялық және әдіснамалық мәселелеріне арналған. Авторлар Қазақстанның банк секторын қорландыру құрылымы бойын­ша және соңғы үш жылда екінші деңгейдегі банктердің меншікті капиталының жеткіліктілігі бойынша өзекті деректерді көрсетті. Қазіргі уақытта банктердің кірістілігі мен тұрақтылығының өзара байланысы Қазақ­стан Республикасы Ұлттық Банкінің белгіленген пруденциалдық нормативтерін сақтай отырып, банк пай­дасын барынша арттыру қағидаттарында құрылады. Меншікті капиталды талдаудың негізгі міндеттері меншікті капиталдың жай-күйін бағалауға, оны басқару сапасын бағалау үшін меншікті капитал құрылымының өз­геру үрдісін анықтауға, таза меншікті капиталды (капиталды-нетто) бағалауға, меншікті капиталдың өсу ре­зервтерін айқындауға негізделеді. Банктің меншікті капиталы жеткіліктілігінің көлемі, әдетте, тәжірибеде, екінші деңгейдегі банктердің қызметін кешенді жүйелі талдау кезінде, яғни басқа талдамалық көрсеткіштер­мен жиынтығында нақты. Екінші деңгейдегі банкротқа ұшыраған кейбір банктердің меншікті капиталының жеткілікті көлемі болған. Жарғылық капиталдың жеткілікті үлес салмағы капиталдың жоғары сапасын си­аттайды, бұл акционерлерге банктің одан әрі дамуын қысқарта отырып, дивидендтер түрінде пайда беруге мүмкіндік береді. Жоғарыда айтылғандардан қорытынды жасай отырып, капиталдың жеткіліктілік көрсеткіші бойынша ғана банктің сенімділігін объективті анықтау мүмкін емес екенін жалпылауға болады. Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының банк секторын дамытудың ерекшеліктері мен үрдістері талданды.

банки второго уровня, собственный капитал, достаточность капитала, банковские ресурсы, уставный капитал, прибыль, рентабельность, second-tier banks, equity, capital adequacy, bank resources, authorized capital, profit, profitability, екінші деңгейдегі банктер, меншікті капитал, капитал жеткіліктілігі, банк ресурстары, жарғы капиталы, пайда, рентабельдік

1. Искаков У.М. Банковское дело / под ред. заслуженного деятеля РК, д.э.н., профессора У.М. Искакова. - Алматы, 2011. - 552 с.

2. Полищук А.И. Банковский учет и отчетность. - М.: Институт международного права и экономики им. А.С. Грибоедова, 1998. - 205 с.

3. Официальный сайт Национального банка РК. Банковский сектор (дата обращения: 5.10.2019 г.): http://www.nationalbank.kz.