Қазақстан Республикасында салық төлеуден жалтаруға қарсы іс-қимыл шараларының тиімділігі

Салық төлеуден жалтару, салық салынатын базаның шайылуы және пайданың ауыстырылуы - жаһандық сипаттағы проблема, оны шешу әлемнің көптеген елдері үшін күрделі болып табылады. Көрсетілген проблеманы шешуге арналған ЭЫДҰ мен «Үлкен жиырмалық» жобасының негізгі құжаты - BEPS жоспары. Бұл жоба қатысушы елдерге салық салынатын базаның шайылуына және пайданы ауыстырылуына қарсы тұруға мүмкіндік беретін бірқатар шараларды жүзеге асыруды қарастырады. 2008 жылғы әлемдік қаржы дағдарысынан кейін іс жүзінде барлық елдер офшормен күрестің басталғанын жариялады - көптеген мемлекеттер «домино қағидаты» бойынша «деофшоризация» трендін қолдады. Деофшоризациядағы негізгі ак­центтер офшорлардың ашықтығын күшейтуге, олардың нақты бенефициарларын анықтауға және нақты бе­нефициарлар іс жүзінде әрекет ететін мемлекеттердің биліктерімен қаржылық және салықтық ақпарат алмасу саласында офшорлардың ынтымақтастығын кеңейтуге бағытталған. Жаһандық деофшоризация проб­лемасы Қазақстанды да шетте қалдырмады, бұл экономиканың жаһандануы мен бүкіл әлем бойынша қаржы капиталының еркін қозғалуына байланысты әбден қисынды. Қосарланған салық салуды жою тетігі әртүрлі елдерде бірдей немесе табиғаты бірдей салықтарды бір мезгілде салуды жоюды көздейтін болса, онда кейбір салық төлеушілер үшін бұл салықтардан жалтару құралы болды. Бұл фактор салық резиденттерінің қызметіне және пайда алуына мемлекеттің салықтық бақылауын күшейту үшін алғышартқа айналды.

финансовый капитал, налоговая конкуренция, налоговая база, налоговые конвенции, деофшоризация, налогооблагаемый доход, financial capital, tax competition, tax base, tax conventions, deoffshorization, taxable income, қаржылық бақылау, салықтық бәсекелестік, салық базасы, салық конвенциялары, деофшоризация, салық салынатын табыс

1. Новое в правилах международного налогообложения: https://kursiv.kz//.

2. Карпенко А. Главные тенденции деофшоризации. Законодательные рамки для бизнеса: http://www.nalvest.com.

3. Shelepov A. (2017). Indonesia and the BRICS: Implementing the BEPS Action Plan. International Organisations Research Journal, Vol. 12. No 3. P. 114-136 (in Russian and English): https://ru.scribd.com, https://home.kpmg.

4. Налог на офшоры: подборка актуальных статей компании «Делойт» в период с 2018 по февраль 2019 г.: https://www2.deloitte.com.

5. Кодекс Республики Казахстан от 10 декабря 2008 г. № 99-IV «О налогах и других обязательных платежах в бюджет (Налоговый кодекс)»: http://zakon.tsnik.kz//.

6. Кодекс Республики Казахстан от 25 декабря 2017 г. № 120-VI «О налогах и других обязательных платежах в бюджет (Налоговый кодекс)» (с изменениями и дополнениями по состоянию на 01.08.2019 г.): https://online.zakon.kz//.

7. Налогообложение контролируемой иностранной компании (КИК) с 1 января 2018 г.: https://uchet.kz.

8. Налоговый и юридический вестник. - Казахстан. - Выпуск 8. - Апрель 2019 г.: https://www.pwc.kz //.