Цифрландыру: Қазақстан Республикасында қалыптасуы мен дамуы

Мақалада цифрландыруға көшудің қазіргі кезеңі, өнеркәсіптік революциядағы ақпараттық-коммуника­циялық технологиялардың (АКТ) рөлі қарастырылады, әлемдік техникалық-экономикалық дамудағы техно­логиялық тәртіптердің қысқаша сипаттамасы берілген. Бесінші және алтыншы технологиялық салулар­дың салыстырмалы сипаттамасы келтіріледі. Қазақстан Республикасында әлемнің көптеген елдеріндегі сияқ­ты цифрландыру процестері мемлекеттік реттеу саласы болып табылады, «Цифрлық Қазақстан» мем­лекет­тік бағдарламасы қабылданды, онда бес негізгі бағыт бойынша жұмыс істеу үшін шаралар кешені әзірленді. Бірінші бағыт экономика салаларын цифрландыру болып табылады. Қазіргі уақытта экономиканы цифрландыру процестерінен экономикалық, әлеуметтік және басқа да әсер түрлерін бағалау мәселесі күрделі және ашық күйінде қалып отыр. Ұлттық және әлемдік экономиканы электрондық форматқа айналдыру үшін басты шарт АКТ саласының даму деңгейі болып табылады. Дәл осы АКТ саласының жұмыс істеу көр­сеткіштері цифрлық экономика мен ұлттық экономиканың даму тиімділігінің деңгейіне тікелей әсер етеді. Мақалада Қазақстандағы АКТ саласының қызмет етуінің негізгі көрсеткіштерінің деңгейі мен динамикасына талдау жүргізілді. АКТ-ға арналған шығындар елдің экономиканы цифрландыруға арналған шығындарын тікелей сипаттайтындықтан, ЖІӨ-нің 1000 теңгесіне есептегенде АКТ-ға, капитал салымдарына және ҒЗТКЖ-ға арналған шығындарды салыстырмалы талдау ұсынылып, жүргізілді. Сондай-ақ АКТ саласындағы ЖІӨ-ге қатысты өнімдер мен қызметтер көлемінің үлесі динамикасында талдау ұсынылды.

цифровизация, цифровая экономика, экономический рост, технологический уклад, информационно-коммуникационные технологии, эффективность, конкурентоспособность экономики, digitalization, digital economy, economic growth, technological structure, information and communication technologies, efficiency, economy competitiveness, цифрландыру, цифрлық экономика, экономикалық өсім, технологиялық қалау, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар, тиімділік, экономиканың бәсекеге қабілеттілігі

1. Глазьев С.Ю. Теория долгосрочного технико-экономического развития. - М.: ВлаДар, 1993. - 310 с.

2. Авдеенка Т.В., Алетдинова А.А. Цифровизация экономики на основе совершенствования экспертных систем управления знаниями // Научно-технические ведомости СПбГПУ. Экономические науки. - 2017. - № 1. - Том 10. - С. 165-168.

3. Бойко И.П., Евневич М.А., Колышкин А.В. Экономика предприятия в цифровую эпоху // Российское предпринимательство. - 2017. - № 7. - Том 18. - С. 1127-1136.

4. Земцов С. Роботы и потенциальная технологическая безработица в регионах России: опыт изучения и предварительные оценки // Вопросы экономики. - 2017. - № 7. - С. 1-16.

5. ГП «Цифровой Казахстан». [Электронный ресурс]. - Режим доступа: https://digitalkz.kz/ru/o-programme/.