Стратегиялық жоспарлау теориясының әдістемелік негіздері

Мақалада қазіргі заманғы стратегиялық жоспарлау мәселелері талқыланды, нарықтық экономика жағ­дайында өндірістің стратегиялық жоспарлауына қатысты ілімдік аспектілер бойынша жинақталған ма­те­риалды толықтай жиынтықтау жүзеге асырылған. Мақалада жоспар жасау кезеңдері, сонымен қатар стра­тегиялық жоспарлау қағидалары негізделген. Жоспарлау қағидалары объективті ғылыми категориялар ретінде сәйкес модельдерді құруда негізгі базис болып табылады. Кәсіпорынның даму стратегиясын әзірлеу және өркендету бойынша жұмыс жасау кешенінің келесі кезеңдері ұсынылды: саладағы инвестициялық тар­тымдылықты талдау; саланың дамуының сценарийлік болжамын әзірлеу; ішкі және сыртқы нарықтардағы сұраныстар мен ұсыныстардың өзгеру болжамын жасау, сондай-ақ салада (бизнес беріктігі) бәсекелестік позицияларды талдауды жүзеге асыру; стратегиялық альтернативті қаржы бағалауы; болашақ кәсіпорынның формасын қалыптастыру; стратегиялық мақсаттар мен міндеттерді құру, стратегияны енгізу бойынша жұ­мыстар кешенін жасау. Ұсынылған модельдердің бірде-біреуінде ұсынылған стратегиялық мақсаттарға қол жеткізуге жеткілікті назар аударылмайды. Қолайлы жағдайлар өздігінен туындамайды, бірақ көбінесе жаңа нарық сегменттерін анықтау және қолда бар мүмкіндіктерді пайдалану бойынша фирманың шығармашылық күштеріне байланысты болады. Компанияның бәсекеге қабілеттілігі әртүрлі инновацияларды енгізу және жаңа мәселелерді шешу үшін оның қабілеттілігін дамыту арқылы жақсартылуы мүмкін.

strategic planning, strategic management, long-term development, competitiveness, analysis, investment attractiveness, portfolio models, стратегическое планирование, стратегический менеджмент, долгосрочное развитие, конкурентоспособность, анализ, инвестиционная привлекательность, портфельные модели, стратегиялық жоспарлау, стратегиялық менеджмент, ұзақ мерзімді дамыту, бәсекеге қабілеттілік, талдау, инвестициялық тартымдылық, портфельдік модельдер

1. Strategic Planning / Ed. E.A. Utkin. - Moscow: TANDEM, Publishing house EKMOS, 1999. - 440 p.

2. Efremov V.S. Organizations, business systems and strategic planning // Management in Russia and abroad. - 2001. - № 2. - P. 6.

3. Atabayev Zh.T. Methodological aspects of making strategic decisions in business // Bulletin of the Semipalatinsk state University named after Shakarim. - 2005. - № 2(30). - P. 106-113.

4. Karasev A.B. About the development of the Russian system of corporate management of the enterprise (evidence from industrial production) // Management in Russia and abroad. - 2003. - № 5. - P. 5-7.

5. Planning of the National Economy of the USSR / ed. L.Ya.Bery: the textbook for economic university faculties. - Moscow: Economics, 1968. - 420 p.

6. Strategic Planning: Textbook / ed. A.N. Petrova. - 2 nd ed. - St. Petersburg: Knowledge, SUEF, 2004. - Р. 182.

7. AnsoffI. Kh. Strategic management / adopted translation from English; scientific Ed. [and the author’s pref.] L.I.Evenko. - M., 1989. - P. 53.