Қазақстан Республикасындағы венчурлық нарықтың дамуы: мәселелері мен басымдықтары

Дамушы елдердегі, оның ішінде Қазақстанда да венчурлық қаржыландыру бойынша зерттеулердің өзе ктілігі венчурлық қаржыландыру институттарының жеткіліксіз даму дәрежесі жағдайында дамушы елдердің инновациялық әлеуетін іске асыру үшін тәуекелді инвестицияларға деген сұраныстың өткірлігімен түсіндіріледі. Жұмыстың мақсаты – Қазақстанда венчурлық қаржыландыру нарығының дамуындағы кедергілерді анықтау және оны одан әрі дамытудың басым бағыттарын анықтау. Жұмыста талдау және синтездеу әдістері, индуктивтік әдіс, SWOT-талдау әдісі қолданылды. Зерттеудің ақпараттық негізін шетелдік рецензияланатын журналдар мен отандық басылымдарда жарияланған венчурлық қаржыландыру бойынша ғылыми еңбектер, сондай-ақ ЭЫДҰ және ДЭФ басылымдары, QazTech Ventures АҚ материалдары құрады. Зерттеуде венчурлық капиталды қалыптастырудың теориялық аспектілері зерттеліп, зерттеу аясында қызығушылық тудыратын жұмыстар талданды. Қазақстандағы венчурлық капитал нарығының жай-күйіне талдау жүргізіліп, венчурлық нарықтың күшті және әлсіз жақтары көрсетілді. Қазақстандағы венчурлық нарықтың жұмыс істеуіне әсер ететін ішкі және сыртқы факторлар анықталды, сондай-ақ, қауіптері мен даму мүмкіндіктері көрсетілді. Мақалада венчурлық капитал нарығын реттеу және дамытуды ынталандыру саласына мемлекеттің араласуы мәселелеріне ерекше назар аударылады. Атап айтқанда, венчурлық қаржыландыруды дамытудағы мемлекет пен жеке сектордың рөлін шектейтін аспектілер анықталды. Зерттеу негізінде қазіргі жағдайда Қазақстандағы венчурлық капиталды қаржыландыру нарығын дамытудың басымдықтары анықталды. Зерттеу нәтижелері нің тәжірибелік маңыздылығы олардың елдің венчурлық институтын жетілдіруге бағытталуымен айқындалады. Зерттеу нәтижелері венчурлық қаржыландыру саласындағы мемлекеттік саясаттың бағыттарын анықтау барысында қолданылуы мүмкін.

1. Баймухаметова А.Ж. Влияние инновационной активности на развитие венчурного финансирования в Республике Казахстан // Научный журнал «Вестник университета «Туран». – № 3(83). – 2019. – С. 213–218.

2. Manigart S., Sapienza H. Venture Capital and Growth // The Blackwell Handbook of Entrepreneurship, First Edition. Blackwell Publishers Ltd. 2000. P. 240–258.

3. Abdurakhmanova G.K., Rustamov D.J. Venture Investment Environment in Different Countries Analysis of Venture Business in Uzbekistan // Academicia. 2020. No. 4 (10). P. 234–242.

4. Rusu V.-D., Toderascu C. Venture Capital Financing In Emerging Economies // CES Working Papers. 2006. No. VIII. P. 148–162.

5. Борисова О.В. Рынок финансовых технологий и тенденции его развития // Финансы и кредит. – 2018. – № 8(24). – С. 1884–1858.

6. Тулегенова Д.М., Сабирова Р.К. Инвестиционная привлекательность венчурного бизнеса и его развитиe в Казахстане // Материалы международной научно-практической конференции «Шоқан oқулары», 27 апреля 2018. – Кокшетау. – С. 126–130.

7. Советова С.Ж. Возможности притока капитала на развивающиеся рынки (на примере Казахстана) // «Новые тренды, стратегии и структурные изменения в экономике стран с развивающимися рынками». Материалы VII научной конференции, 30 мая 2018 г. – Москва: РУДН. – С. 189–195.

8. Синютич А.Д. Становление и развитие венчурной индустрии в Казахстане // «Современные технологии: актуальные вопросы, достижения и инновации». Сборник статей XIII международной научно-практической конференции. 27 января 2017 г. – Пенза. – С. 21–23.

9. Аналитика АО «QazTech Ventures». URL: https://qaztech.vc/analytics/ (дата обращения: 08.01.2022)

10. Лапицкая Л.М. Венчурное финансирование: учебное пособие // Минск: Белорусский государственный университет. – 2019. – 184 с.

11. Глобальный индекс конкурентоспособности Всемирного экономического форума. – 2019. URL: https://gtmarket.ru/ratings/global-competitiveness-index (дата обращения: 08.01.2022)

12. Venture Capital and Private Equity Country Attractiveness Index. 2018. URL: https://www.ieseinsight.com/doc.aspx?id=2072&idioma=2 (дата обращения: 08.01.2022)

13. Venture capital investments. OECD. URL: https://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=VC_INVEST (дата обращения: 08.01.2022)