Өндірістегі жазатайым оқиғалардан және кәсіби аурулардан сақтандыру: Норвегия тәжірибесі

Еуропа елдеріндегі кәсіпорындарда қауіпсіз жұмыс үшін жағдай жасаудың негізгі кезеңдерінің бірі жазатайым оқиғалар мен кәсіптік аурулардан сақтандыру болып табылады. Мақаланың мақсаты Норвегиядағы өндірістік жазатайым оқиғалардан және кәсіптік аурулардан сақтандыру ерекшеліктерін талдау негізінде Қазақстандағы жазатайым оқиғалардан сақтандыру жүйесінің даму перспективаларын анықтау болып табылады. Бұл мақаланың ғылыми және практикалық маңыздылығы, Норвегиядағы жазатайым оқиғалардан сақтандыру жүйесі мысалында халықаралық тәжірибені зерттей келе Қазақстандағы еңбек қызметін орындашы қызметкерді жазатайым оқиғалардан сақтандырудың қолданыстағы механизмін жетілдіру. Мақаланы жазу кезінде ғылыми танымның, жүйелеу мен топтастырудың, салыстырудың, экономикалық талдаудың және болжамдық тепе-теңдіктің әдістері қолданылды. Мақалада Қазақстандағы жазатайым оқиғалардан және кәсіптік аурулардан сақтандыру жүйесінің даму ерекшеліктері талданады, Норвегиядағы сақтандыру жүйесінің тарихи дамуының хронологиясы ұсынылады, қазіргі жағдайы зерттеліп, норвегиялық өндірістік жарақаттардың, әсіресе өлімге әкелетін қатер деңгейін төмендету тәжірибесі бағаланады. Мақалада ұсынылған бағалау Норвегиядағы жазатайым оқиғалардан сақтандырудың қазіргі жүйесі туралы түсінік береді және оны Қазақстандағы сақтандыру жүйесін жетілдіру үшін пайдалануға болады.

1. Закон Республики Казахстан «Об обязательном страховании работника от несчастных случаев при исполнении им трудовых (служебных) обязанностей» от 30.12.09 г. № 234-IV. URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/Z050000030_

2. Конституция РК. URL: https://adilet.zan.kz/

3. Гражданский кодекс РК. URL: https://adilet.zan.kz/

4. Обязательное социальное страхование от несчастных случаев на производстве и профессиональных заболеваний. Учебное пособие / Под ред. В.Н. Говоркова. – М.: НЦ ЭНАС, 2003. – 160 с.

5. Архипов А.П., Гомелль В.Б., Туленты Д.С. Страхование. Современный курс. – Инфра – М.: Финансы и статистика, 2008. – 448 с.

6. Крюгер О.И., Федорова Т.А. Страховое дело. – М.: Экономист, 2004. – 118 с.

7. Шахов В.В. Страхование: учебник для студентов, обучающихся по специальности «Финансы и кредит», «Бухгалтерский учет, анализ и аудит». – М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2010. – 511 с.

8. Жуйриков К.К. Страхование: теория, практика, зарубежный опыт: учебник для вузов. – Алматы: Экономика, 2015. – 408 с.

9. Berta Tegar Samudera. Rejection of Accident Insurance Claims by Insurance Companies. URL: https://journal.uwks.ac.id/

10. Официальный сайт Государственного фонда социального страхования. URL: https://gfss.kz/ru/

11. Lov om folketrygd (folketrygdloven) № 19 от 29 февраля 1997 года. URL: https://lovdata.no/dokument/NL/lov/1997-02-28-19 (дата обращения: 12.06.2022)

12. Норвежская система социального страхования / Министерство труда и социальных дел Норвегии, январь, 2021 г. URL: https://www.regjeringen.no/ (дата обращения: 15.06.2022)

13. Skadestatistikk skadeforsikring / Finans Norge. URL: https://www.finansnorge.no/statistikk/skadeforsikring/ (дата обращения: 15.05.2022)

14. Закон о страховании от производственного травматизма. URL: https://lovdata.no/dokument/NL/lov/1989-06-16-65/ (дата обращения: 05.05.2022)

15. Rundskriv til Lov om sosiale Tjenester i NAV. URL: https://lovdata.no/nav/lov/1997-02-28-19/kap3 (дата обращения: 10.06.2022)