Қалалық туристік маршруттарды қалыптастыруда цифрлық технологияларды қолдану ерекшеліктері: үздік әлемдік тәжірибелер

Зерттеудің өзектілігі цифрландыру жағдайында туристерге қызмет көрсету үдерісін сапалы өзгерту мәселелеріне байланысты. Аталған үдерістерді автоматтандыруға, жеделдетуге және жаңғыртуға мүмкіндік беретін цифрлық технологияларды тиімді пайдалану елдегі туризмнің даму деңгейіне оң әсерін тигізеді. Зерттеудің мақсаты – табысты шетелдік тәжірибе негізінде қалалық туристік маршруттарды дамытуда цифрлық технологияларды қолдану ерекшеліктерін анықтау. Мақалада жалпы ғылыми әдістер, атап айтқанда, туризмдегі цифрландыру мен цифрлық технологиялардың теориялық тәсілдерінен сандық платформаларға және туристік маршруттарды әзірлеуге арналған мамандандырылған бағдарламаларға дейінгі ақпараттың көпшілігін талдауға мүмкіндік беретін контент-талдау әдісі және графикалық түсіндіру әдісі қолданылады. Мақалада туристік индустрияда цифрлық технологияларды, атап айтқанда BigData, AR/VR, Blockchain, IoT, туристік маршруттарды әзірлеу порталдарын, мобильді қосымшаларды қолдану мысалдары мен бағыттары анық көрсетілген. Қалалық туристік маршруттарды әзірлеу үдерісінде және оларды пайдалану мәселелеріне ерекше назар аударылады. Туристтердің әсерлерді қабылдау үрдісіндегі интерактивті тарту үрдісінің сызбасы көрсетіледі. Танымал қалалық туристік нысандардың мысалында виртуалды және кеңейтілген шындық технологияларын, мобильді технологиялар мен аудиогидтерді енгізудің артықшылықтары мен нәтижелері айқындалды. Аталған зерттеу әлемдік тәжірибелер мысалында қалалық туристік маршруттарды әзірлеуде цифрлық технологиялардың рөлі мен маңызын ашуға мүмкіндік берді.

1. Javed A.R., Shahzad F., Rehman S.U., Bin Zikria Y., Razzak I., Jalil Z., Xu G.D. Future smart cities requirements, emerging technologies, applications, challenges, and future aspects. Cities. 2022, no. 129, pp. 1873–6084.

2. Pawar A., Kolte A., Sangvikar B. Techno-managerial implications towards communication in Internet of Things for smart cities. International Journal of Pervasive Computing and Communications. 2021, no. 17, pp. 237–256.

3. Rozario S.D., Venkatraman S., Marimuthu M., Khaksar S.M.S., Subramani G. Creating Smart Cities: A Review for Holistic Approach, Applied System Innovation. 2021, no. 4, pp. 2571–5577.

4. Liu K.L., Wang M.J., Li J.C., Huang J.J., Huang X.H., Chen S.H., Cheng B.Q. Developing a Framework for Spatial Effects of Smart Cities Based on Spatial Econometrics, Complexity. 2021, no. 2, pp. 1099–0526.

5. Urmich M., Sobecki P. Automatic route generation for urban tourism, Legal and Technical Aspects of Artificial Intelligence. URL: https://www.researchgate.net/publication/348756226_Automatic_route_generation_for_urban_tourism (date of access: 19.01.2022)

6. Häfner F., Härting R.-Ch., Kaim R. Potentials of digital approaches in tourism industry with changing customer needs – a quantitative study. Proceedings of the Federated Conference on Computer Science and Information Systems. 2020, no. 21, pp. 553–557.

7. Tussyadiah I. A review of research into automation in tourism: Launching the Annals of Tourism Research Curated Collection on Artificial Intelligence and Robotics in Tourism, Annals of Tourism Research. 2020, no. 81. URL: https://doi.org/10.1016/j.annals.2020.102883 (date of access: 20.01.2022)

8. Kontogianni A., Alepis E. Smart tourism: State of the art and literature review for the last six years. URL: https://doi.org/10.1016/j.array.2020.100020 (date of access: 20.01.2022)

9. Huang C.D., Goo J., Nam K., Yoo Ch.W. Smart tourism technologies in travel planning: The role of exploration and exploitation. 2017, no. 54, pp. 757–770.

10. Perelygina M., Kucukusta D., Law R. Digital business model configurations in the travel industry. Tourism Management. 2022, no. 88.

11. Matveevskaya A.S., Pogodina V., Tarakanova T.S., Evseev V.V. Technologies of tourism in the modern urban development, International Journal of Civil Engineering and Technology (IJCIET). 2018, no. 9, pp. 1566– 1574.

12. Salas-Olmedo M. H., Moya-Gomez B., Garcia-Palomares J.C., Gutierrez J. Tourists’ digital footprint in cities: Comparing Big Data sources. 2018, no. 66, pp. 13–25.

13. Fino E.R., Martin-Gutierrezz J., Fernandez D.M., Davara E.A. Interactive Tourist Guide: Connecting Web 2.0, Augmented reality and QR Codes, Procedia Computer Sciences. 2013, no. 25, p. 338–344.

14. Um T., Kim H, Lee J., Koo Ch., Chung N. Travel Incheon as a Metaverse: Smart Tourism Cities Development Case in Korea, Information and Communication Technologies in Tourism. URL: https://doi.org/10.1007/978-3-030-94751-4_20 (date of access: 17.01.2022)

15. Официальный аудиогид Алматы. URL: https://izi.travel/ru/b218-oficialnyy-audio-gid-almaty/ru (дата обращения: 17.01.2022)