Қазақстан халқының азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуде Еуропалық одақ елдерінің тәжірибесін пайдалану

Мақалада Еуропалық Одақ елдерінің халықтың азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету тәжірибесі талқыланады. Азық-түлік қауіпсіздігі мәселесі кез келген ел үшін өзекті, өйткені ол халықты сапалы азық-түлікпен қамтамасыз етудің негізі болып табылады. Сондықтан азық-түлік қауіпсіздігінің әртүрлі аспектілерін зерттеу ғылыми ортада да, жалпы жұртшылық арасында да қызығушылық тудырады. Ғылыми зерттеудің мақсаты Қазақстан халқының азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етудегі Еуропалық Одақ елдерінің тәжірибесін зерттеу, Еуропалық Одақ елдері мен Қазақстандағы ауыл шаруашылығы өндірісінің даму тенденцияларын, сондай-ақ Қазақстанда да, ЕАЭО елдерінде де бұл мәселені шешу жолдарын анықтау болып табылады. Елдің азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ететін факторларға жеткілікті егжей-тегжейлі талдау жасалды. Соңғы жылдары Еуразиялық экономикалық одақ аясында бәсекелестіктің күшейгені дәлелденді. Жұмыстың тәжірибелік маңыздылығы Қазақстанның азық-түлік қауіпсіздігін нығайту бойынша нақты ұсыныстарда жатыр. Қазақстан мен Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің аграрлық саясатында мемлекеттік бағдарламаларды қалыптасыру барысында зерттеудің негізгі әдісі материалистік диалектика әдісі болып табылады, оны қолдану кезінде басқа әдістер де қолданылды, атап айтқанда, статистикалық мәліметтерді салыстырмалы талдау әдісі, тарихи-логикалық әдіс. Сонымен қатар, кестелерді құрастыру барысында Қазақстанның азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етудің белгілі бір тенденцияларын анықтауға, сондай-ақ сауда қатынастарының даму динамикасын анықтауға мүмкіндік беретін ретроспективті талдау әдісі қолданылды.

1. Послание Главы государства Касым-Жомарта Токаева народу Казахстана. URL: https://www.akorda.kz/ru/poslanie-glavy-gosudarstva-kasym-zhomarta-tokaeva-narodu-kazahstana-183048 (дата обращения: 20.11.2022)

2. Громыко В.В. Особенности аграрной политики европейского союза // Вестник РЭА им. Г.В. Плеханова. – 2005. – № 1. – C. 15–24.

3. Filho U.A.S., Borges L.T., Sesso P.P., Brene P.R.A., Esteves E.G.Z. Measurement Of The Agro-industrial Complex In The World: Comparative Between Countries // Revista de Economia e Sociologia Rural. 2022. No. 60(1). P. 1–21.

4. Omarkhanova Z.M., Niyazbekova S.U., Varzin V.V., Kerimkhulle S.Y., Nurekenova E.S. Financial. Provision of the Agro-industrial Complex of Kazakhstan // Problems and Solutions Environmental Footprints and Eco-Design of Products and Processes. 2022. No. 56. P. 27–32.

5. Bykovskaya Y.V., Dyatlova A.F., Minakov A.V. Effective Management of the Agro-Industrial Complex as a Basis for Food Security // Lecture Notes in Networks and Systems. 2022. No. 48. P. 191–200.

6. Shpigunova Y. Comparative analysis of legal regulation of state support for the agro-industrial complex of the Russian Federation and other advanced states // Web of Conferences. 2021. No. 28. P. 11–12.

7. Coulson H., Milbourne P. Agriculture, food and land // Struggles for UK post-Brexit agri-food justice. 2022. No. 131. P. 126–135.

8. Kalinowska B., Bórawski P., Bełdycka-Bórawska A., Klepacki B., Perkowska A., Rokicki T. Sustainable Development of Agriculture in Member States of the European Union Sustainability. Switzerland, 2022, pp. 84–87.

9. Pargaru I., Stancioiu F., Ladaru R.G., Teodor C. Sustainable development in agriculture at the level of romania and the european union. Quality // Access to Success. 2019. No. 20(S2). Р. 446–450.

10. Frumkin B.Ye. Income differentiation and consumption of food as a patronized good Zhournal Novoi Ekonomicheskoi Associacii // Journal of the New Economic Association. 2020. No. 47(3). Р. 184–189.

11. Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 марта 2022 года № 178 «Об утверждении Плана обеспечения продовольственной безопасности Республики Казахстан на 2022–2024 годы». URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P2200000178 (дата обращения: 04.03.2022)

12. Национальный проект по развитию АПК РК на 2021–2025 годы от 15 октября 2021. URL: https://primeminister.kz/ru/nationalprojects/nacionalnyy-proekt-po-razvitiyu-agropromyshlennogo-kompleksarespubliki-kazahstan-na-2021-2025-gody-1594449 (дата обращения: 04.03.2022)

13. Постановление Правительства Республики Казахстан от 30 декабря 2021 года № 960 «Об утверждении Концепции развития агропромышленного комплекса Республики Казахстан на 2021–2030 годы». URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P2100000960

14. Приоритеты Европейского союза на 2019–2024 годы. URL://https://european-union.europa.eu/priorities-and-actions/eu-priorities_en. (дата обращения: 04.03.2022)

15. Положение с продовольствием в мире. URL: http://www.fao.org/worldfoodsituation/csdb/ru/ (дата обращения: 20.11.2022)

16. Patel K., Gartaula H.N., Johnson D., Karthikeyan M. The interplay between household food security and wellbeing among small-scale farmers in the context of rapid agrarian change in India // Agriculture & Food Security. 2015. Nо. 4(1). Р. 1–16.

17. Маркс К., Энгельс Ф. Cочинения: в 30 т. – М.: Госполитиздат, 1958. – Т. 24. – Ч. 2. – 353 с. 18 Кожахметова Г.А., Лашкарева О.В. Проблемы продовольственной безопасности в Казахстане // Вестник КазНУ. Серия экономическая. – 2016. – № 5(117). – С. 100–109.

18. Draft Declaration of the World Summit on food security. URL: http://www.fao.org/fileadmin/templates/wsfs/Summit/Docs/Declaration/WSFS09_Draft_Declaration.pdf) (дата обращения 20.11.2022)

19. Солоу Р.М. Вклад в теорию экономического роста // Квартальный журнал экономики. – 1956. – № 1. – С. 65–94.

20. Султангалиева Л.С. Развитие конкурентоспособности отрасли мясного животноводства Республики Казахстан // Вестник КазНУ. Серия экономическая. – 2013. – № 4(98). – С. 94.

21. Ербол Карашукеев провел совещание по продовольственной безопасности. URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/moa/press/news/details/401077?lang=ru (дата обращения: 22.11.2022)

22. Статистика внешней и взаимной торговли. URL: http://www.eurasiancommission.org/ru/act/integr_i_makroec/dep_stat/union_stat/Pages/default.aspx (дата обращения: 20.11.2022)