Инновациялық даму жағдайындағы «адами капитал» ұғымы және оның іргелес экономикалық категориялар жүйесіндегі орны

«Адами капитал» ұғымы салыстырмалы түрде қысқа ғана тарихына қарамастан, қазіргі адамның еңбек қызметіне тән элементтердің көбеюіне әсер ететін әртүрлі анықтамалардың пайда болуына әсер етті. Адами капиталдың ұлттық байлықты жинақтаудағы маңызының артуы, экономикалық ғылымды ізгілендірудің жалпы тенденциялары, инновациялық экономикаға тән еңбек ерекшеліктері адамның еңбек қызметін және оның еңбек мүмкіндіктерін сипаттайтын көптеген жаңа элементтердің пайда болуына және бір қарағанда қиылысатын іргелес категориялардың айналымына енуіне әкелді. Мақаланың мақсаты – адамның еңбек мүмкіндіктерін сипаттайтын экономикалық теориямен жасалған негізгі ұғымдарды ажырату, сондай-ақ осы іргелес категориялар жүйесіндегі «адами капитал» санатының орны мен рөлін анықтау. Инновациялық дамудың міндеттерін қою нәтижесінде пайда болған жаңа тұжырымдамаларға ерекше назар аударылады. Зерттеудің нәтижесі – жалпы терминологиялық өрісте қарастырылған ұғымдарды жүйелеу. Мұндай жүйелеу еңбек нарығын зерттеудің, жұмыспен қамтудың, кадрлық әлеуетті жинақтаудың тұжырымдамалық аппаратын теориялық нақтылау үшін де, инновациялық даму жағдайында ұлттық білім беру жүйесін жетілдіру және еңбек нарығын реттеу жөніндегі мемлекеттік саясат саласында практикалық қолдану үшін де қажеттілік болып табылады.

1. Schultz T.W. Investment in Human Capital. The Role of Education and of Research // T.W. Schultz. – New York : The Free Press, 1971. 272 p.

2. Сhromov N. Genesis of the human capital concept // Manager. 2015. No. 3(55). P. 46–51.

3. Ustinova K. Human capital in the innovation economy: monograph. Vologda: Institute of Socio-Economic Development of Territories of RAS, 2015. 195 p.

4. Gvozdeva M. The study of the concept of human capital in the economic literature // Sotsium i Power. 2017. No. 1(63). P. 82–87.

5. Kudina M., Sukhareva M. The theory of human capital: systematization of approaches based on the criteria of correlation of its development with structural changes in the world economy // Intellect. Innovations. Investments. 2020. No. 5. P. 59–71.

6. Murashova M. Conceptual approaches to the study of human potential in the history of scientific knowledge // Humanitarian vector. 2015. No. 2(42). P. 161–166.

7. Kuzminov Y., Sorokin P., Frumin I. General and special skills as components of human capital: new challenges for the theory and practice of education // Foresight. 2019. Т. 13. No. 2. P. 19-41.

8. Fedotov A. Human potential and human capital: essence and difference of concepts // Economics and business: theory and practice. 2021. No. 7(77). P. 148–155.

9. Kirichenko I. Economic categories of labor: basic concepts and their development // Bulletin of the

10. Bryansk State Agricultural Academy. 2016. No. 2(54). P. 68–75. 10 Ilyinsky I. Investments in the Future: Education in Innovative Reproduction. SPb.: Izd. SPbUEF. 2006. 163 p.

11. Avdeev E. Essence and Peculiarities of Human Capital Formation // International agricultural journal. 2020. No. 1. P. 159–169. DOI:10.24411/2588-0209-2020-10143

12. Tulegenova M., Tuleybaeva A., Amangeldieva N. Intellectual capital as a priority factor of the new economy // Bulletin of Turan University. 2019. No. 3(83). P. 158–163.

13. Bermukhamedova G., Kadyrova G. On the increasing role of key factors in the formation of intellectual potential of the region // Bulletin of Turan University. 2020. No. 4. P. 81–88.

14. Baykovskaya G., Mokhonko G., Andrushkiv R., Litvinova L., Guk O. Modern technologies of personnel management in the conditions of digital economy development // IJCSNS International Journal of Computer Science and Network Security. 2022. Vol. 22. No. 2.

15. Whysall Z., Owtram M., Brittain S. New problems of talent management in Industry 4.0 // Journal of Management Development. 2019. No. 38. Р. 118–129. URL: https://doi.org/10.1108/JMD-062018-0181.