Цифрлық технологиялар және креативті индустрияны дамыту

Жаһандық өзгерістер аясында әлемдік ойын-сауық және медиа индустриясы жаңа қиындықтар мен мүмкіндіктерге тап болады. Бұл мақала цифрлық технологиялардың осы секторға әсерін қарастырып, мұндай өзгерістердің ел экономикасындағы креативті индустрияларды дамытудағы салдарын талдайды. Жалпы халықты жұмыспен қамту құрылымын цифрландыру және трансформациялау креативті экономика секторының өсуіне және оның дағдарыс жағдайында да ұлттық экономикадағы үлесінің артуына ықпал етеді. Болжамдарға сәйкес орта мерзімді кезеңде цифрлық технологиялардың, оның ішінде машиналық оқыту мен жасанды интеллект технологияларының дамуы қазіргі өндіріс технологияларын қолданатын жұмыс орындарының жартысына дейін қысқаруына әкеледі. Жұмыс орындарын сақтаудың және жаңаларын құрудың ең перспективалы бағыттарының бірі автоматтандыруға болмайтын адамның шығармашылық қызметіментығыз байланысты креативті индустриялар. Сонымен қатар креативті индустриялар секторы баламалы жұмыспен қамтуға, соның ішінде әйелдерге, жастарға және мүмкіндігі шектеулі жандарға кең мүмкіндіктер ашады, бұл әсіресе экономикадағы дағдарыс кезеңінде өзекті. Креативті индустриялар секторы жоғары қосылған құнды құру әлеуетіне ие, бұл оны кәсіпкерлер үшін де, инвесторлар үшін де тартымды етеді. Басты назар келесі аспектілерге аударылады: инновациялық құралдар мен платформаларды енгізу және цифрлық технологияларды қолдануға негізделген креативті индустриялардағы жаңа бизнес модельдер. Мақалада барлық технологиялық инновацияларға қарамастан, ең бастысы адами фактор – ерекше көзқарас, талант және шығармашылыққа деген құштарлық болып қала беретіндігі атап көрсетілген. Дегенмен шығармашылық салалардағы табысты дамудың кілті цифрлық құралдарды түсіну мен шебер пайдалану болуы мүмкін.

1. Отчет Бюро национальной статистики АСПИР РК. – 2020. URL: https://stat.gov.kz/ru/respondents/archive.

2. Государственная программа «Цифровой Казахстан». Постановление Правительства Республики Казахстан от 17 мая 2022 года № 311. URL: https://cultural.kz/documents/Digital%20Kazakhtan_ru.pdf?ysclid=lp2i0rnj61327175004.

3. Годовой отчет МЦРИАП РК за 2021 год. URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/mdai/documents/1?lang=ru.

4. Концепция развития креативных индустрий на 2021–2025 годы. Постановление Правительства РК от 30 ноября 2021 года № 860.

5. UNCTAD. Creative Industry 4.0: Towards a new globalized creative economy. URL: https://unctad.org/publication/%20creative-industry-40-towards-new-globalized-creative-economy.

6. UNESCO. Re-shaping policies for creativity: Addressing culture as a global public good. URL: https://en.unesco.

7. Measuring digital development. Facts and Figures 2021. URL: https://www.itu.int/itu-d/reports/statistics/facts-figures-2021/.

8. Bridging the gender divide URL: https://www.itu.int/en/mediacentre/backgrounders/Pages/bridging-the-gender-divide.aspx.

9. Capello R., Dellisanti R. Creativity in cultural and creative industries as a source of regional adaptive resilience Resilience and Regional Development. 2019. No. 29. P. 10–29.

10. Gohoungodji P., Amara N. Art of innovating in the arts: definitions, determinants, and mode of innovation in creative industries, a systematic review // Review of Managerial Science. 2023. No. 17(8). P. 2685–2725.

11. Khestanov R. Creative industries – Models of development // Russian Sociological Review. 2018. No. 17(3). P. 173–196.

12. Chukovskaya E.E. Creative industries: The limits of legal influence: Zhournal Novoi Ekonomicheskoi Associacii // Journal of the New Economic Association. 2022. No. 54(2). P. 242–248.

13. Burakov N.A., Slavinskaya O.A. Creative industries: Economic growth and labor markets // Journal of the New Economic Association. 2022. No. 54(2). P. 234–242.

14. Ajupova I.K. Creative industries and the cultural identity: The instruments of mutual promotion (example of the Tatarstan Republic Zhournal) Novoi Ekonomicheskoi Associacii // Journal of the New Economic Association. 2022. No. 54(2). P. 229–234.

15. Gohoungodji P., Amara N. Art of innovating in the arts: definitions, determinants, and mode of innovation in creative industries, a systematic review // Review of Managerial Science.2023. No. 17(8). P. 2685–2725.

16. Bilton C. Management and Creativity: From Creative Industries to Creative Management. Oxford: Blackwell Publishing. 2007. P. 266–268.

17. Hidden Innovation: Policy, Industry and the Creative Sector // European Journal of Communication. 2014. Vol. 29(3). P. 371–373.

18. Shadow Economies of Cinema: Mapping Informal Film Distribution. British Film Institute. 2012. P. 100–105.

19. Culture, Economy and Politics: The Case of New Labour. Palgrave Publisher. 2015. P. 36–39.

20. The Cultural Industries (3rd Ed.). Sage Publisher. 2013. P. 45–50.