Жұмыспен қамту әлеуметтік-экономикалық зерттеулер мен басқарудың объектісі ретiнде

Білім мен еңбек нарығы бір-бірімен тығыз байланысты. Бүгінде Қазақстанда қызметкерлерге, әсіресе жұмысшы мамандықтарға қатысты сұраныс бар, бірақ лайықты ұсыныс жоқ. 2021 ж. елдегі жұмыссыздық деңгейі 4,9 пайызды құрады. Бұл 450 мыңнан астам қазақстандықтың жұмысы жоқ дегенді білдіреді. Алайда экономикалық сарапшылардың пікірінше, нақты сандар әлдеқайда жоғары. Зерттеу жұмысының мақсаты мемлекеттік мекемелердің жұмысын дамыту және оларды заманауи технологиялық трансформация жағдайында әлемдік экономикаға интеграциялау бойынша теориялық ережелер мен ғылыми негізделген ұсыныстар әзірлеу. Алынған жаңа нәтижелер бізге халықаралық еңбек нарығын зерделеуге және қазіргі заманғы технологиялық өзгерістердің дамуына әсерін бағалауға, еңбек нарығындағы теңгерімсіздікті еңсерудің жаңа кешенді тәсілдерін ұсынуға және оның еңбек қатынастары саласындағы жаңа бағыттарда дамуына ықпал ететін мемлекеттік саясатты әзірлеуге мүмкіндік береді. Зерттеу жұмысын жазу кезінде теориялық әдіснамалар, графикалық, талдау және экономикалық болжамдар әдісі қолданылды. Сондай-ақ ғылыми журналдардың мақалалары, ақпараттық-аналитикалық мәліметтер және статистикалық мәліметтер ұсынылды. Мемлекеттік мекемелердің орны мен олардың жұмыспен қамту саласындағы жұмысына талдау жасалып, ұсыныстар әзірлеуде отандық және шетелдік тәжірибені көрсете отырып, әдіснамалық деректер пайдаланылды.

1. ҚР Президентінің жолдауы. Президент Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаевтің Қазақстан халқына жолдауы. URL: https://www.akorda.kz/ru/addresses (өтініш берілген күн: 21.09.2023)

2. Қазақстан жаңалықтары. Пандемия жұмыспен қамту құрылымы мен еңбекті ұйымдастыруды қалай өзгертті. URL: https://www.vedomosti.ru/management/articles/2021/10/26/844639-rinok-truda (өтініш берілген күн: 19.09.2023)

3. Волгина Н.А. Рынок труда и доходы населения. Учебное пособие. – М.: Издательство «Филинъ», 2016. – 278 с.

4. Буланов В.С., Волгин Н.А. Рынок труда. Учебник. – Москва: Издательство «Экзамен», 2018. – 448 с.

5. Камаева В.Д., Лобачева Е.Н. Экономическая теория. Учебник. – Москва: Издательство «Юрайт». – 2018. – 557 с.

6. Капелюшников Р.И. Российский рынок труда: адаптация без реструктуризации. – М.: Изд.: «ГУ ВШЭ», 2016. – 309 с.

7. Barsena A. Problems of global unemployment // Journal of United Nations. 2021. No 65. P. 116–123. URL: https://www.un.org/development/desa/dpad/wp-content/uploads/sites/45/WESP2020_FullReport.pdf (accessed: 20.09.2023)

8. Su C-W., Dai K., Ullah S., Andlib Z. COVID-19 pandemic and unemployment dynamics in European economies // International Journal of Economic Research. 2021. No. 3. P. 233–344. URL: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/1331677X.2021.1912627 (accessed: 20.09.2023)

9. Организация объединенных наций. Доклад о целях устойчивого развития на 2022 год. URL: https://unstats.un.org/sdgs/report/2022/The-Sustainable-Development-Goals-Report-2022_Russian.pdf (дата обращения: 15.09.2023)

10. Докшукин М. Зарубежный опыт: модели регулирования безработицы. 2019. URL: https://strategy24.ru/07/news/zarubezhnyy-opyt-modeli-regulirovaniya-bezrabotitsy (дата обращения: 20.09.2023)

11. Варшавская Е. Безработица в странах с переходной экономикой // Менеджмент в России и за рубежом. – 2019. – № 5(1). – С. 128–135.

12. International Labour Organization. World Employment and Social Outlook. Trends. 2021. URL: https://www.oitcinterfor.org/en/node/8150 (accessed: 18.09.2023)

13. Резервный банк Австралии. China’s labor market: COVID-19 and unumployment. 2021. URL: https://www.rba.gov.au/publications/bulletin/2021/sep/chinas-labour-market-covid-19-and-beyond.html (accessed: 09.09.2023)

14. Ұллтық статиcтика бюросы. Қазақстан Республикасының стратегиялық жоспарлау және реформалар жөніндегі агенттігі. Ұлттық статистика бюросының деректері. 2022. URL: https://stat.gov.kz/ (өтініш берілген күн: 12.09.2023)

15. Enbek.kz электрондық еңбек биржасы, соңғы өзгерістер. 2022. URL: https://egov.kz/cms/ru/articles/job_search/enbek_kz (өтініш берілген күн: 14.09.2023)

16. Смагулова Ш.А. Реформирование системы государственного управления: вызовы, тренды, перспективы. Коллективная монография. – Алматы: ТОО Издательство «Фортуна Полиграф», 2022. – 390 с.

17. Daribayeva A.K., Galiyeva A.H., Nurgaliyeva A.Sh., Ukubassova G.S. The development of small and medium-sized enterprises in the modernization of industrial production in the case of the power complex enterprise // Industrial Engineering and Management Systems. Seoul: Korean Institute of Industrial Engineers. 2020. Vol. 19. Iss.1. March 2020. Р. 103–119.

18. Tuzubekov M.K., Zhamkeyeva M., Konyrbekov M., Bikteubayeva A. Public audit and ways to enhance the activities of the revision group in the republic of Kazakhstan // International Journal of Disaster Recovery and Business Continuity. Australia Copyright SERSC. 2020. Vol. 11. No. 1. P. 335–341.

19. Amirbekova A.B., Daribayeva A.K., Ismailova D.T., Ukubassova G.S. Competitive Peculiarities of Industrial Enterprises’ Products // Journal of Periodico Tche Quimica. Publisher: Tche Quimica group (Brazil). 2019. Vol. 16(33). Р. 434–447.