Заманауи білім берудің жиегі: оқушылардың цифрлық дағдыларын бағалау

Қазіргі ақпараттық қоғамда цифрлық дағдылар жастардың тез өзгеретін әлемге сәтті бейімделуінің маңызды элементіне айналуда. Студенттердің цифрлық сауаттылық деңгейін бағалау цифрлық дәуірдің қиындықтарына мамандарды даярлауға бағытталған тиімді білім беру бағдарламалары мен стратегияларын әзірлеудің негізгі аспектісі. Зерттеудің мақсаты – студенттердің цифрлық сауаттылығын кешенді бағалау. Жұмыстың негізгі бағыттары цифрлық сауаттылықты бағалаудың қолданыстағы әдістерін талдауды және таңдалған респонденттер тобы бойынша нақты деректерді алу үшін осы әдістерді қолдануды қамтиды. Бұл зерттеудің ғылыми маңыздылығы цифрлық сауаттылықтың әртүрлі аспектілерін бағалау үшін кешенді тәсілді әзірлеу, сондай-ақ қоғамды цифрландыру контекстінде білім беру бағдарламаларын жақсартудың негізгі бағыттарын анықтауда жатыр. Зерттеудің практикалық маңыздылығы студенттердің цифрлық дағдыларын дамытуға бағытталған білім беру бағдарламалары мен курстарын жетілдіру үшін алынған деректерді пайдалану мүмкіндігімен көрсетілген. Зерттеу SurveyMonkey бұлтты сервис қызметін пайдаланып студенттерге жасырын сауалнама жүргізу арқылы жүзеге асты. Сауалнама ақпараттық, компьютерлік, коммуникативтік сауаттылық, медиа сауаттылық және технологиялық инновацияларға деген көзқарас деңгейін бағалауға бағытталған сұрақтарды пайдаланды. Зерттеу нәтижелері студенттердің цифрлық сауаттылығының орташа деңгейі 79,7% құрайды, тіл бөлімдері арасында кейбір айырмашылықтар бар. Деректерді талдау цифрлық оқыту тиімділігін арттыру үшін ұсыныстарды тұжырымдауға мүмкіндік береді. Бұл зерттеу студенттердің цифрлық сауаттылығының ағымдағы деңгейі туралы ақпарат беру және цифрландыру дәуірінде білім беру бағдарламаларын жақсартудың негізгі бағыттарын анықтау арқылы білім саласына маңызды үлес қосады. Алынған нәтижелер цифрлық дағдыларды дамытуға бағытталған білім беру бағдарламалары мен курстарын әзірлеу және жетілдіру үшін пайдаланылуы мүмкін, бұл жастардың заманауи сын-қатерлерге сәтті бейімделуіне ықпал етеді және олардың еңбек нарығындағы бәсекеге қабілеттілігін арттырады.

1. Баймуратова Л.Р., Долгова О.А., Имаева Г.Р., Гриценко В.И., Смирнов К.В., Аймалетдинов Т.А. Цифровая грамотность для экономики будущего. Аналитический центр НАФИ. – М.: Издательство НАФИ, 2018. – 86 с.

2. Трудности и перспективы цифровой трансформации образования / Под ред. А.Ю. Уварова, И.Д. Фрумина. – М.: Изд. Дом ВШЭ, 2019. URL: https://ioe.hse.ru/data/2019/07/01/1492988034/Cifra_text.pdf

3. Organisation for Economic Co-operation and Development. The definition and selection of key competences: Executive Summary. OCDE. 2005. URL: https://www.oecd.org/pisa/35070367.pdf

4. International Society for Technology in Education. ISTE standards for students (1st ed.). ISTE. 2016.

5. International Society for Technology in Education. ISTE Standards for Educators. 2020, January 15. URL: https://www.iste.org/standards/for-educators

6. Redecker C. European Framework for the Digital Competence of Educators: DigCompEdu. In Y. Punie (Ed.), Joint Research Centre (JRC) Science for Policy report. Publications Office of the European Union. 2017. URL: https://doi.org/10.2760/159770

7. European Parliament & Council of the European Union. Recommendation of the European Parliament and the Council of the European Union: On essential competences for lifelong learning: Official Journal of the European Union. 2006. URL: https://eurlex.europa.eu/legal-content/PT/TXT/PDF/?uri=CELEX:32006H0962

8. Council of the European Union. Recommendation of the Council of the European Union: On key competences for lifelong learning: Official Journal of the European Union. 2018. URL: https://eur-lex.europa.eu/legalcontent/PT/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018H0604(01)

9. Chetty K., Wenwei L., Josie J., Shenglin B. Bridging The Digital Divide: Measuring Digital Literacy. 2017. URL: https://repository.hsrc.ac.za/handle/20.500.11910/10840

10. G20 Digital Economy Ministerial Conference, Dusseldorf. April 2017. URL: http://www.g20.utoronto.ca/2017/170407-digitalization.html

11. Аймалетдинов Т.А., Баймуратова Л.Р., Зайцева О.А., Имаева Г.Р., Спиридонова Л.В. Цифровая грамотность российских педагогов. Готовность к использованию цифровых технологий в учебном процессе. Аналитический центр НАФИ. – М.: Издательство НАФИ, 2019. – 84 с.

12. Overview of Information Literacy Resources Worldwide, UNESCO. 2013. URL: https://www.ifla.org/wp-content/uploads/2019/05/assets/information-literacy/publications/unesco_composite_document_-_final_-_2.pdf

13. Об использовании домашними хозяйствами информационно-коммуникационных технологий в Республике Казахстан // Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан. 2021. URL: https://stat.gov.kz/official/industry/29/statistic/7

14. Об использовании домашними хозяйствами информационно-коммуникационных технологий в Республике Казахстан // Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан. 2022. URL: https://stat.gov.kz/ru/industries/business-statistics/stat-it/spreadsheets/

15. Доклад о целях в области устойчивого развития. Специальный выпуск. 2023 г. URL: https://www.un-ilibrary.org/content/books/9789210024969