Жастарды мемлекеттік қызметке тарту: мәселелерді талдау мен қажетті шаралар

Мақала Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қызмет жүйесіндегі жас мамандар санының қыс қаруы мәселесін шешуге арналған. Қазіргі уақытта мемлекеттік аппаратты кәсібилендіру аясында дарынды және жас мамандарды мемлекеттік қызметке тарту міндеті басым және стратегиялық міндеттердің бірі болып отыр. Бұл, біріншіден, мемлекеттік қызмет қызметінің көптеген салаларында білікті мамандар тапшылығының артуына, екіншіден, жас және дарынды кадрлар үшін еңбек нарығындағы бәсекелестіктің артуына байланысты. Мұндай жағдайларда мемлекеттік органдар қызметкерлерді жалдау кезінде жиі тартымды қаржылық жағдайларды ұсынатын жеке және квазимемлекеттік сектор ұйымдарымен бәсекелесуге мәжбүр. Осыған байланысты, осы үрдістердің ықтимал теріс салдарын еңсеру үшін, сондай-ақ талантты кадрларды мемлекеттік қызметке тиімді тарту және ұстап қалу мақсатында Мемлекеттік қызметке кіру бойынша озық тәсілдерді енгізуді ғана емес, сонымен қатар онда болудың тартымды жағдайларын жасауды көздейтін кешенді жұмыс қажет. Бұл зерттеудің мақсаты – жастарды мемлекеттік қызметке тартуды ынталандыру бойынша отандық тәжірибені талдау, сондай-ақ талантты жастар үшін мемлекеттік қызметтің тартымдылығын арттыруға бағытталған ұсынымдар әзірлеу. Зерттеуде қарастырылып отырған мәселелер бойынша отандық және шетелдік әдебиеттерге шолу жасалды, жастарды мемлекеттік қызметке тартудың қолданыстағы моделі тал данды, мемлекеттік қызметті кадрлармен қамтамасыз ету мәселелері және жастардың мансаптық қалауы анықталып, мемлекеттік қызметтің тартымдылығын арттыру және дарынды жас кадрлардың кетуіне жол бермеу бойынша ұсыныстар әзірленді.

1. Касым-Жомарт Токаев принял участие в форуме Президентского молодежного кадрового резерва. 2024. URL: https://www.akorda.kz/ru/kasym-zhomart-tokaev-prinyal-uchastie-v-forume-prezidentskogo-molodezhnogo-kadrovogo-rezerva-201354 (дата обращения: 02.05.2024)

2. Дархан Жазыкбаев подчеркнул роль молодежи в развитии государственной службы. 2023. URL: https://dknews.kz/ru/v-strane/304116-darhan-zhazykbaev-podcherknul-rol-molodezhi-v (дата обращения: 02.05.2024)

3. Национальный доклад о состоянии государственной службы (2018–2023 гг.). Официальный сайт Агентства Республики Казахстан по делам государственной службы URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/qyzmet/about?lang=ru (дата обращения: 05.05.2024)

4. Нехватка государственных служащих. 2017. URL: https://mangystaumedia.kz/ru/obshtestvo/89161 (дата обращения: 02.05.2024)

5. Зайцева Т.В., Нежина Т.Г. Привлечение молодежи на государственную и муниципальную службу: опыт регионов России // Вопросы государственного и муниципального управления. – 2015. – № 1. – С. 160–189. URL: https://vgmu.hse.ru/data/2019/03/22/1184981272/Зайцева,%20Нежина%201-2019. pdf (дата обращения: 03.05.2024)

6. Мухторова Н. Как привлечь молодежь на госслужбу? URL: https://ifur.ranepa.ru/news/?ELEMENT_ID=391015&utm_source=google.com&utm_medium=organic&utm_campaign=google.com&utm_referrer=google.com (дата обращения: 02.05.2024)

7. Tremaine Kris, Neal Jeffrey. How to Get Millennials into Government (2018). Government Executive. URL: https://www.govexec.com/management/2018/08/how-get-millennials-government/150241/ (дата обращения: 02.05.2024)

8. Астанинский хаб в сфере государственной службы. Глобальные и региональные тренды развития государственной службы Aстанa. – 2016. – 326 с. URL: https://www.astanacivilservicehub.org/uploads/research_pdf/!!!RUS_Trends_10-2018_ACSH_PDF(2).pdf (дата обращения: 02.05.2024)

9. Kazakhstan – Reforming the public sector wage system. The World Bank. URL: https://documents.worldbank.org/en/publication/documents-reports/documentdetail/377831468271834068/kazakhstan-reforming-the-public-sector-wage-system-policy-note (дата обращения: 02.05.2024)

10. Байменов А.М. О некоторых факторах эффективности государственного управления // Государственная служба. – 2020. – № 1(123). – С. 26–32. URL: https://igsu.ranepa.ru/wp/wp-content/uploads/pa-journal/1_123_2020.pdf#page=28 (дата обращения: 02.05.2024)

11. Zharkeshova A., Junusbekova G.A., Abilmazhinov T. Organizational culture in the civil service of Kazakhstan: a pilot study results // Viešoji politika ir administravimas. 2017, vol. 16, no. 2, pp. 311–324. URL: https://repository.apa.kz/bitstream/handle/123456789/135/VPA_16%282%29_10_Junusbekova.pdf?sequence=1&isAllowed=y (accessed: 02.05.2024)

12. Что я думаю о госслужбе в Казахстане. Олжас Худайбергенов. URL: https://kz.kursiv.media/opinions/chto-ya-dumayu-o-gossluzhbe-v-kazakhstane/. (lата обращения: 02.05.2024)

13. Каиржанова Л., Жамантаева А., Лазаренко Д., Оспанова Б. Формирование ценностей у молодежи (на примере государственных служащих) // Вестник Щадринского государственного педагогического университета. 2023. – № 3(59) – С. 143–151. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/formirovanie-tsennostey-u-molodezhi-na-primere-gosudarstvennyh-sluzhaschih/viewer (дата обращения: 02.05.2024)

14. Официальный сайт Агентства Республики Казахстан по делам государственной службы. URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/qyzmet/about?lang=ru (дата обращения: 05.05.2024)

15. Население Казахстана увеличивается и стареет. URL: https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=36899330#:~:text=Согласно%20прогнозным%20данным%2C%20в%20стране,ООН%20население%20РК%20считается%20старым (дата обращения: 05.05.2024)

16. Об утверждении Типовых квалификационных требований к административным государственным должностям корпуса «Б». URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/V2300032237 (дата обращения: 05.05.2024)

17. Жазыкбаев Д. Госслужащий должен всецело ориентироваться на запросы населения. URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/qyzmet/press/news/details/352061?lang=ru (дата обращения: 05.05.2024)

18. Отбор на государственную службу будет полностью переведён в цифровой формат. URL: https://forbes.kz/news/2023/11/22/newsid_313222 (дата обращения: 05.05.2024)

19. Кто такие миллениалы: ценности поколения Y. URL: https://trends.rbc.ru/trends/education/62b2cd0d9a7947102496d14e?from=copy (дата обращения: 05.05.2024)

20. Когда госслужащие могут работать дистанционно и в режиме гибкого графика. URL: https://www.zakon.kz/pravo/6388693-kogda-gossluzhashchie-mogut-rabotat-distantsionno-i-v-rezhime-gibkogo-grafika.html (дата обращения: 05.05.2024)