Тұрақты даму контекстінде Қазақстан Республикасының шағын және орта бизнесі үшін ESG күн тәртібін алға жылжыту

Қазақстандағы шағын жәнеортабизнес (ШОБ) ESGдамытуконтекстінде экономиканы әртараптандырудың жүйе құраушы факторына айналуы мүмкін. Бизнесті жауапкершілікпен жүргізу бизнес субъектілерінің оның қызметі әсер ететін барлық нәрсеге жауапкершілікпен қарауын талап етеді. Шағын және орта кәсіпкерлік (ШОБ) ұйымдарының қызметіне ESG қағидаттарын енгізу ұзақ мерзімді табыстылықты қамтамасыз етуге, ұйымдардың имиджін арттыруға, фирманың тұрақтылығын да, жоғары тәртіптің әлеуметтік-экономикалық жүйесін дамытудың тұрақтылығын да қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Кәсіпкерлік субъектілері үшін мемлекеттік қаржылық емес көрсеткіштерді қалыптастыру және енгізу бизнестің трансформациялық жағдайында ESG күн тәртібін ілгерілету бойынша жұмысты жандандыруға мүмкіндік береді. Мақсат – Қазақстан Республикасындағы ШОБ үшін ESG күн тәртібін ілгерілету мәселелерін зерделеу және жауапты бизнес жүргізуге ықпал ететін қаржылық емес көрсеткіштерді жүйелеу. Зерттеу әдістері – деконструкция, талдау, синтез, сипаттау, салыстыру, сұрау. ESG қағидаттарын ұстанатын кәсіпкерлік субъектілері үшін заңнамалық реттеу, қаржылық емес есептілікті қалыптастыру және салықтық жеңілдіктерді қолдану қажеттілігі туралы қорытындылар жасалады. Заңнамалық реттеу қаржылық емес есептілік мәліметтерін ұсынуда жариялылық пен ашықтықты құруға бағытталған. Кәсіпкердің экологиялық, әлеуметтік және басқарушылық профилін қамтитын қаржылық емес есептілікті бақылау критерийлері ұсынылады. Алынған нәтижелерді ШОБ, жоғары оқу орындары, қоғам және мемлекеттік органдар пайдалана алады.

1. Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан. URL: https://stat.gov.kz/ruhttps://stat.gov.kz/ru (дата обращения: 02.09.2024)

2. Whelan T., Atz U., Clark C. ESG and financial performance: Uncovering the relationship by aggregating evidence from 1,000 plus studies published between 2015–2020. URL: https://www.stern.nyu.edu/sites/default/files/assets/documents/ESG%20Paper%20Aug%202021.pdf (accessed: 25.01.2024)

3. Dellaportas S., Langton J., West B. Governance and account-ability in Australian charitable organisations: Perceptions from CFOs // International Journal of Accounting and Information Management. 2012. Vol. 20. No 3. pp. 238–254.

4. McKinsey & Company. Five ways that ESG creates value. URL: https://www.mckinsey.com/capabilities/strategy-and-corporate-finance/our-insights/five-ways-that-esg-creates-value (accessed: 26.05.2024)

5. ESG для малого и среднего бизнеса: обязательство, опция или возможность? URL: https://www.zakon.kz/ekonomika-biznes/6401861-ESG-dlya-malogo-i-srednego-biznesa-obyazatelstvo-optsiya-ili-vozmozhnost.html (дата обращения: 17.05.2024)

6. Lee Brown D., Guidry R.P., Patten D.M. Sustainability reporting and perceptions of corporate reputation: An analysis using fortune. In Sustainability, Environmental Performance and Disclosures; Emerald Group Publishing Limited: Bingley, UK, 2009. Volume 4. P. 83–104.

7. Shalhoob H., Hussainey K. Environmental, Social and Governance (ESG) Disclosure and the Small and Medium Enterprises (SMEs) Sustainability Performance // Sustainability. 2023, no. 15, p. 200. URL: https://doi.org/10.3390/su15010200

8. Ren S., Wei W., Sun H., Xu Q., Hu Y., Chen X. Can mandatory environmental information disclosure achieve a win-win for a firm’s environmental and economic performance? // J. Clean. Prod. 2020, no. 250, pp. 119.

9. Gjergji R., Vena L., Sciascia S., Cortesi A. The effects of environmental, social and governance disclosure on the cost of capital in small and medium enterprises: The role of family business status // Bus. Strategy Environ. 2020, no. 30, pp. 683–693.

10. Hu M.K., Kee D.M.H. Global institutions and ESG integration to accelerate SME development and sustainability // Handbook of Research on Global Institutional Roles for Inclusive Development; IGI Global: Hershey, PA, USA, 2022. P. 139–156.

11. Исследование: что малый и средний бизнес в России знает про устойчивое развитие. URL: https://www.forbes.ru/forbeslife/491162-issledovanie-cto-malyj-i-srednij-biznes-v-rossii-znaet-pro-ustojcivoe-razvitie (дата обращения: 16.05.2024)

12. ESG Score Methodology. URL: https://assets.ctfassets.net/03fbs7oah13w/5hWQ7R44kPRUDKNH16kBRx/6d14d4655f484cf5bd361558afea06bc/SUF_ESG_Score_Methodology_2022-06.pdf (accessed: 26.05.2024)

13. EU Taxonomy Reporting: Incorrect Use of NACE Codes Can Lead to Greenwashing. URL: https://clarity.ai/research-and-insights/regulatory-compliance/using-nace-code-comparison-to-avoid-greenwashing (accessed: 17.06.2024)

14. Fitch Ratings Limited. URL: https://www.fitchratings.com/research/ru/banks/fitch-group-announces-creation-of-sustainable-fitch-launches-esg-ratings-products-15-09-2021 (accessed: 17.06.2024)

15. Кодекс Республики Казахстан «О налогах и других обязательных платежах в бюджет» (Налоговый кодекс) (с изменениями и дополнениями по состоянию на 02.01.2024 г.). URL: https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=36148637 (дата обращения: 17.06.2024)

16. Развивается ли ESG-повестка в Казахстане? URL: https://kapital.kz/business/122677/razvivayetsya-li-esg-povestka-v-kazakhstane.html (дата обращения: 17.06.2024)

17. Wang C., Pengyu C., Hao Y., Dagestani A.A. Tax incentives and green innovation – The mediating role of financing constraints and the moderating role of subsidies // Frontiers in Environmental Science. 2022, no. 10, pp. 225–229.