Совместимость космического туризма с космодрома «Байконур» с концепцией устойчивого развития
https://doi.org/10.46914/1562-2959-2025-1-3-282-293
Аннотация
Космический туризм становится новой вехой в освоении космоса на горизонте технологического развития для человечества в целом, открывая коммерческие перспективы и научные возможности. Однако его развитие должно соответствовать концепции устойчивого развития, сводя к минимуму экологические и социальные риски. «Байконур» – одна из основных гаваней космического туризма в мире с момента запуска первого космического туриста в космос. Важную роль в запуске орбитальных и суборбитальных полетов, в том числе перспективных туристических, «Байконур» играет как с точки зрения инфраструктуры, так и с точки зрения местоположения. В данной статье оценивается соответствие развития космического туризма, ориентированного на «Байконур», целям устойчивого развития и национальной стратегии Казахстана «Зеленая экономика». В статье обсуждаются текущие экологические условия, региональная инфраструктура, структура инвестиций и продолжающиеся усилия в области устойчивого развития в Кызылординской области, их включение в более широкие рамки повестки дня ООН до 2030 г. и национальных стратегических документов, таких как «Казахстан–2050».
Об авторах
А. Ш. КожаназарКазахстан
докторант
г. Астана
А. Т. Тлеубаева
Казахстан
PhD, ассоциированный профессор
г. Астана
М. З. Динчер
Турция
PhD, профессор
г. Стамбул
А. Т. Казыкешова
Казахстан
PhD
Список литературы
1. Mollenkamp D., Brown J., Li T. What is sustainability? How Sustainabilities work, benefits and example. 2025. URL: https://www.investopedia.com/terms/s/sustainability.asp (accessed:15.03.2025)
2. Spektor S., Higham J.E. Space tourism in the Anthropocene // Annals of research in the field of tourism. 2019, no. 4(2). pp. 1–8.
3. Fawkes S. Space tourism and sustainable development // Journal of the British Interplanetary Society. 2007, no. 11(60), p. 401.
4. Duval D., Hall M. Sustainable space tourism // New destinations and new challenges. 2015, no. 5, p. 179.
5. Chatziantoniou I., Abakah E., Gabauyer D., Tiwari A. Quantile time-frequency price connectedness between green bond, green equity, sustainable investments and clean energy markets // Journal of Cleaning Production. 2022, no. 361. URL: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2022.132088
6. Ross D. Social Sustainability // Encyclopedia of Corporate Social Responsibility. 2010, pp. 2245–2249. URL: https://link.springer.com/referenceworkentry/10.1007/978-3-642-28036-8_58
7. Padhy A.K., Padhy A.K. Legal mysteries of space tourism // Acta Astronautica. 2021, no. 184, p. 269. URL: https://doi.org/10.1016/j.actaastro.2021.04.024
8. United Nations. Sustainability. 2020. URL: https://www.un.org/en/academic-impact/sustainability (accessed:10.03.2025)
9. Koshim A., Sergeeva A.M, Saparov K., Wendt J.A. Development of scientific tourism at Baikonur cosmodrome Kazakhstan // Geojournal and Geosites. 2019, no. 24(1), pp. 266–278. URL: https://doi.org/10.30892/gtg.24121-358
10. Tiberghien G. Investigating space heritage interpretation for tourism developmentand heritage preservation at Baikonur Cosmodrome, Kazakhstan // Tourism Planning and Development. 2024, no. 21(6). URL: https://doi.org/10.1080/21568316.2024.2319145
11. Seuring S., Muller M. From a literature review to a conceptual framework for sustainable supply chain management // Journal of Cleaning Production. 2008, no. 16(15), pp. 1699–1710. URL: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2008.04.020
12. Frank E.D., Elgowainy A., Reddi K., Bafana A. Life-Cycle Analysis of Greenhouse Gas Emissions from Hydrogen Delivery: A Cost Guided Analysis. 2021. URL: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0360319921014270 (accessed: 10.02.2025)
13. Сагатов A. Право на благоприятную окружающую среду в контексте современной космической деятельности государств // ТУРАБИ. – 2009. – No. 1. -C. 55–58.
14. Matos P., Barreiros D., Vaz-Ferreira L., Korolkov A., Geohistorical changes and space exploration: a study of the Baikonur Cosmodrome // InterAcao. 2024, no. 15(1). URL: 10.5902/2357797585565
15. Токатов Р.А., Оспановa M.Н. Байқоңыр кешенінің қазіргі құқықтық жағдайы // Қарағанды университетінің хабаршысы. – 2017. – Б. 240–246. URL: https://rep.ksu.kz/bitstream/handle/data/3168/tokatov3.pdf?sequence=1&isAllowed=y of. (өтініш берілген күн: 13.03.2025)
16. Байконур. Пусковые услуги, Аэрокосмический комитет Министерства цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан. 2025. URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/kazcosmos/activities/801?lang=ru&parentId=5 (дата обращения: 19.02.2025)
17. Abdrazak P.Kh., Musa K.Sh. The impact of the cosmodrome «Baikonur» on the environment and human health // International Journal of biology and Chemistry. 2015, no. 8(1), pp. 26–29. URL: https://doi.org/10.26577/2218-7979-2015-8-1-26-29
18. Kazakh Invest, Success story Baikonur Solar. https://kyzylorda.invest.gov.kz/ru/about-kazakhstan/success-story/20324/ (аccessed: 21.02.2025)
Рецензия
Для цитирования:
Кожаназар А.Ш., Тлеубаева А.Т., Динчер М.З., Казыкешова А.Т. Совместимость космического туризма с космодрома «Байконур» с концепцией устойчивого развития. Вестник университета «Туран». 2025;(3):282-293. https://doi.org/10.46914/1562-2959-2025-1-3-282-293
For citation:
Kozhanazar A.Sh., Tleubayeva A.T., Dincer M.Z., Kazykeshova A.T. Compatibility of space tourism from the Baikonur Cosmodrome with the concept of sustainable development. Bulletin of "Turan" University. 2025;(3):282-293. https://doi.org/10.46914/1562-2959-2025-1-3-282-293