Ұлттық жобалардағы мақсаттарға жету тәуекелдері

Ұлттық жобалар 2021 жылдан бастап Қазақстан Республикасының мемлекеттік стратегиялық жоспарлау құралына айналды. Олар бұрын қолданыста болған мемлекеттік бағдарламалардан мақсаттары, қаржыландыруы және жауапты тұлғалары барша азаматтарға түсінікті болатын жеткілікті қысқаша ұлттық жобалар форматына көшумен байланысты. Ұлттық жобалар мемлекеттік бағдарламалардың орнын басуы керек еді. Кейіннен орын алған бірінші тізімдегі жобаларды қайта қарау, жаңа жобаларды бөлу және жою жобаларды жоспарлауда да, іс-шараларды жүзеге асыруда да, алға қойылған мақсаттарға қол жеткізуде де қателердің бар екенін көрсетті. Зерттеудің мақсаты – бірінші тізімдегі күші жойылған ұлттық жобаларда да, қазіргі уақытта қолданыстағы Қазақстан Республикасының ұлттық жобаларында да қойылған мақсаттарға қол жеткізуге байланысты тәуекелдер мен проблемаларды анықтау. Бастапқыда әзірленген және қабылданған жүйенің кемшіліктерін, ұлттық жобаларда қойылған мақсаттарға нақты қол жеткізуді ескере отырып, қазіргі ұлттық жобаларда бар сол мақсаттарға қол жеткізу мүмкіндігін ескере отырып анықтау маңызды болмақ. Мақаланың ғылыми маңыздылығы мемлекеттік стратегиялық жоспарлаудағы мақсат қою теориясын жүйелеуде жатыр. Мақаланың практикалық маңыздылығы қателерді анықтауда және мемлекеттік стратегиялық жоспарлау жүйесінде мақсаттар мен оған байланысты көрсеткіштерді қалыптастыру бойынша ұсыныстар әзірлеуде жатыр.

1. Сембиева Л.М., Аликулова Л.Б. Концептуальное реформирование системы государственного планирования Республики Казахстан // Мемлекеттік аудит – государственный аудит. – 2022. – № 55(2). – С. 13–27.

2. Туриспаев Е.М., Тажиева С.К. Анализ финансирования социально-экономических проектов в республике Казахстан // Вестник науки. – 2023. – № 10 (67). – том 5. – С. 136–142.

3. Халимон Е.А., Никитин С.А. Приоритетные национальные проекты как инструмент решения сложных экономических задач // Вестник РГГУ. Серия «Экономика. Управление. Право». – 2020. – № 2. – С.18–37.

4. Савкина Р.В. Национальные проекты в системе мер по достижению целей эффективного развития экономики // Инновации и инвестиции. – 2020. – № 4. – С. 287–293.

5. Ali O.A., Moharam F., Kadry M. The role of strategic planning in supporting national projects with the aim of achieving the financial sustainability of the state in the light of Egypt’s vision 2030 // International Journal of Accounting and Management Sciences. 2023, vol. 9, pp. 92–118.

6. Radujković M., Sjekavica M. Project management success factors, procedia engineering. 2017, vol. 196, pp. 607–615.

7. Müller R. Exploring the future of research in project management // Revista de Gestão e Projetos. 2023, vol. 14, pp. 14–26.

8. Too E., Weaver P. The management of project management: a conceptual framework for project governance // International Journal of Project Management. 2014, vol. 32, iss. 8, pp. 1382–1394.

9. Mahfuzul I. Exploring the Success Factors of Project Management, American journal of economics and business management. 2022, vol. 5, no. 7, pp. 64–73.

10. Ika L.I., Pinto J.K. The “re-meaning” of project success: updating and recalibrating for a modern project management // International Journal of Project Management. 2022, vol. 40, iss. 7, pp. 835–848.

11. Zhou Zh., Wang X. Discussions on Project Management and Its Success: a Comprehensive Theoretical Review // Scientific and Social Research. 2022, vol. 4, iss. 2, pp. 30–36.

12. Orieno O., Ndubuisi N., Eyo-Udo N., Ilojianya V., Biu P. Sustainability in project management: a comprehensive review // World Journal of Advanced Research and Reviews. 2025, vol. 21, iss. 1, pp. 656–677.

13. Gardiner S.P., Simkins T., Andrade M.S., Miller R.M. Recruiting the next generation of project managers: student interests, industry needs, and marketing messages // Industry and Higher Education. 2024, vol. 39, iss. 1, pp. 85–101.

14. Irfan M., Khan S.Z., Hassan N., Hassan M., Habib M., Khan S., Khan H.H. Role of Project Planning and Project Manager Competencies on Public Sector Project Success // Sustainability. 2021, vol. 13, iss. 3, pp. 14–21.

15. Berisha E., Cotella G., Rivolin J.U., Solly A., Spatial governance and planning systems in the public control of spatial development: a European typology // European planning studies. 2021, no. 29(1), pp.181–200.

16. Martinsuo M., Teerikangas S., Stensaker I., Meredith J. Editorial: managing strategic projects and programs in and between organizations // International Journal of Project Management. 2022, vol. 40, iss. 5, pp. 499–504.

17. Gasik S. National Public Projects Implementation Systems: How to Improve Public Projects Delivery from the Country Level // Procedia – Social and Behavioral Sciences. 2016, vol. 226, pp. 351–357.

18. Tileubayeva M., Dabyltayeva N., Makasheva K., Medukhanova L., Bekmukhametova A. Project Management in the Public Administration: Evidence from Kazakhstan. International Journal of Economic Perspectives. 2017, vol. 11, iss. 4, pp. 146–151.

19. Liviu I., Liviu M., Illes S.F. The Use of a Project Management Application in Managing Investments in a Public Administration Institution. Procedia Economics and Finance. 2014, vol. 15, pp. 1732–1739.

20. Текеева М.У. От «good governance» к «open government»: от теоретических концепций к политическим практикам в современной России // Современная наука и инновации. – 2017. – № 2. – C. 309–315.

21. Krpan L., Cvitković I., Klečina A., Pupavac D. Project Management Methodology in Regional Self- Government Units // Systems. 2023, vol. 11, iss. 3, pp. 143–145.

22. Mikkelsen K.H., Røiseland A. Managing portfolios of Co-creation projects in the public sector organization // Public Management Review. 2024, vol. 5, pp. 1–22.

23. Dankevych V., Kamenchuk T., Kononova O., Nadtochii I., Ohor H. Strategic Planning for Sustainable Development of States: Administration Aspect // International Journal of Management. 2020, vol. 11, iss. 4, pp. 511–522.

24. Best practice and methodology: projects, programmes and portfolios, GOV.UK. 2025. URL: https://www.gov.uk/government/publications/best-practice-and-methodology-projects-programmes-and-portfolios

25. Government of Canada project management, Government of Canada. 2025. URL: https://www.canada.ca/en/treasury-board-secretariat/services/information-technology-project-management/project-management.html

26. Bazak J. Modern Japanese project management – a literature review // BPA Studies. 2023, no. 1, pp. 1–7.

27. Turkebayeva К., Sabden О. Current state and development of project management in the Republic of Kazakhstan // Bulletin of Turan University. 2022, pp. 187–200.

28. Bjerke M.B., Renger R. Being smart about writing SMART objectives // Evaluation and Program Planning. 2017, vol. 61, pp. 125–127.

29. Отчет о реализации национальных проектов РК за 2023 г. – Астана: Агентство по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан, 2024.

30. Справка по результатам мониторинга Национального проектного офиса национальных проектов и программных документов в информационной системе проектного управления «Битрикс» по состоянию 24.01.2025 г. – Астана: НПО, 2025. – 6 с.