Қазақстандық компанияларда персоналды басқару және кадрлардың тұрақтамауы

Ұйымдардағы адами капиталдың рөлі маңызды, себебі олар ұйымның механизмі болып табылады. Егер компания қажетті адамдарды қабылдап, керекті уақытта дұрыс лауазымға тағайындаса, компания көптеген мақсаттарға қол жеткізе алады. Нарықта табысқа жету үшін ұйымдардың барлық активтерін, капиталын және қызметкерлерін тиімді және нәтижелі пайдалануға болатын басқару жүйесі болуы керек. Кадрлардың тұрақтамауы - бұл қызметкерлердің компаниядан кетіп, олардың орнына жаңа қызметкерлер ауыстырылатын жағдай. Жаңа қызметкерлерді жалдап, оларды қайтадан үйрету қаражатты және уақытты қажет етеді. Жұмыс күшінің айналымы екі түрге бөлінеді: ерікті және еріксіз. Бірінші жағдайда, қызметкер өз еркімен кетеді және оның салдарынан жұмыс орнына зияны тиеді. Бұған жол бермеу үшін компания қызметкерге түрлі әлеуметтік жеңілдіктер және т.б. ұсына алады. Кадрлардың тұрақтамауының үлкен көрсеткіші кадрлармен байланысты проблемаларға әкелуі мүмкін, ал қызметкерлердің айналымына жіберілген шығын компанияның қаржылық жағдайына нұқсан келтіруі мүмкін. Мақалада авторлар Алматы қ. бірнеше компаниялардың қызметкерлері арасында жүргізген сауалнамасында ұйымдық өзгерістер, персоналды ынталандыру және персоналды оқыту қызметкерлердің айналымына әсер ете ме деген сұрақ қарастырылады. Өңдеуші секторда кадрлардың тұрақтамауының ең жоғары көрсеткіші бар, сондықтан бұл салаға талдау жасалынып, кейбір нәтижелер анықталды. Зерттеу компаниялардың қызметкерлерді тиімді оқыту бағдарламалары арқылы кадрлар айналымын азайтуға қабілетті деген болжамды растады.

staff, staff turnover, motivation, training, staff turnover, social benefits, персонал, оборот сотрудников, мотивация, обучение, текучесть кадров, социальные льготы, персонал, қызметкерлердің айналымы, ынталандыру, оқыту, кадрлардың тұрақтамауы, әлеуметтік жеңілдіктер

1. Abbasi S.M. & Hollman K.W. (2000). Turnover: the real bottom line // Public Personnel Management, № 29(3), p. 333-342.

2. Lucas G. (2000). An empirical test of the job satisfaction - turnover relationship: assessing the role of job performance for retail managers // Journal of Academy of Marketing Science, № 18(3), p. 199-208.

3. Lucas G. (2003). The relationship between job attitudes, personal characteristics and job outcomes: a study of retail store managers // Journal of Retailing, № 61(1), p. 35-62.

4. Aguinis H. (2013). Performance management. Pearson education. Inc., 3rd eddition, p. 8.

5. Chesbrough H.W. (1999). The organizational impact of technological change: a comparative theory of national institutional factors. Industrial and Corporate Change, vol. 8, issue 3, September 1999, p. 447-485.

6. Olaniyan D. & Okemakinde T. (2008). Human capital theory: implications for educational development. Pakistan Journal of Social Sciences, № 5(5), p. 479-483.

7. Oliver R. (2007). Satisfaction: a behavioral perspective on the consumer. New York, 2nd edtion, p. 521-544.

8. Dave Bouckenooghe G.D. (2012). Organizational change questionnaire-climate of change, processes and readiness: development of a new instrument // The Journal of Interdisciplinary and Applied, № 143(6), p. 559-599.