Жеке адами капиталды қалыптастыру мен дамытудағы мектепке дейінгі тәрбие мен білімнің рөлі

Жеке адамдық капиталды қалыптастыру мен ары қарай дамыту баланың алғашқы 6-7 жас аралығында маңызды орын алады. Отбасында әлеуметтендіру институттарының бірі ретінде бала алғашқы әлеуметтік тәжірибе алады, әлеуметтік бағдарға үйренеді. Мектепке дейінгі мекемелер желісін ұйымдастыру адам капиталын қалыптастыру үшін аса маңызды, өйткені дәл осы кезеңде денсаулық пен күш негізі ретінде ағзаның барлық кіші жүйелерін қалыптастыру жүріп жатады. Белгілі жағдай, тәуелсіздік алғаннан бері республикада мектепке дейінгі мекемелердің мүлде жетіспеуі орын алды. Бұл мәселені шешуге «Балапан» бағдарламасы аясында жүзеге асырылған мектепке дейінгі білім беру жүйесін жаңғырту ықпал етті. Осының арқасында мемлекетпен қатар әлемдік тәжірибеге сәйкес келетін жекеменшік балабақшалар желісі арта бастады. Шынында да, көптеген шет елдерде экономиканың мемлекеттік емес секторы кіші жастағы балаларды күту бойынша қызметтер көрсетуде басым рөл атқарады. Мектепке дейінгі мекемелер санының өсуіне қарамастан, балабақшалардың толымдылығының көрсеткіші әлі де жоғары. Сонымен бірге, адам дамуы индексінің критерийлерінің бірі болып саналатын балаларды мектепке дейінгі біліммен қамту мәселесі толық шешілген жоқ. Қазіргі заманғы балаға сапалы мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды қамтамасыз ету қажет екені анық, себебі бұл жеке адами капиталды одан әрі жинақтау мен дамытудың өзіндік платформасы, «іргетасын» құрайды.

дошкольное образование, личность, человеческий капитал, услуги, негосударственный сектор, социализация, мектепке дейінгі білім беру, жеке тұлға, адами капитал, қызметтер, мемлекеттік емес сектор, әлеуметтендіру, preschool education, personality, human capital, services, non-state sector, socialization

1. Strauss J. and Thomas D. Human resources: еmpirical modeling of household and family decisions. In Handbook of development economics. - 1995. Vol. 3.

2. Дошкольное образование. Основные показатели: // stat.gov.kz.

3. Казпотребсоюз составил рейтинг обеспеченности регионов РК дошкольными учреждениями: // www.mln.kz/node.

4. Сагадиев Е. Астана и Алматы испытывают самые большие проблемы с местами в детских садах в Казахстане: // www.time.kz/news/society.

5. Дошкольное воспитание и обучение: // www.fincenter.kz/news.

6. Услуги детских дошкольных учреждений: // ranking.kz/ru/a/infopovody.